Page Text
________________
प्रमेयद्रिका डी० श०८ ३० १०० पुगलपरिणम निरूपणम
२
४९३
पक्रमेण गन्धपरिणामो द्विविधः प्रज्ञप्तः सुरभिदुसुरभिभेदात्, रसपरिणामः पञ्चविधः प्रज्ञप्तः, तिक्तकटुककपायाम्लमधुरभेदात्, स्पर्शपरिणामः अष्टविधः प्रज्ञप्तः कर्कशमृदुकगुरुक लघुकशीतोष्णस्निग्धरूक्ष भेदात् ।
अथ संस्थान परिणाम पृच्छति - ' संठाणपरिणामे णं भंते । कवि पण्णत्ते ?' हे भदन्त ! संस्थानपरिणामः खलु कतिविधः प्रज्ञतः १ संस्थानम् आकारविशेषः भगवानाह - ' गोयमा ! पंचविहे पण्णत्ते ' हे गौतम । संस्थानपरिणामः पञ्चविधः प्रज्ञप्तः, ' तंजहा - परिमंडलसंठाणपरिणामे जात्र आययसंठाणपरिणामे ' तद्यथापरिमण्डलसंस्थानपरिणामः परिमण्डलसंस्थानं वलयाकारं मध्यशून्यं बोध्यम् १, यावत्-वृत्तसंस्थानपरिणामः २, यस संस्थान परिणामः ३, चतुरस्र संस्थान परिणामः ४,
',
अब गौतमस्वामी प्रभु से संस्थान परिणाम के विषय में पूछते हैं ( संठाणपरिणामेण भंते ! कइविहे पण्णत्ते ) हे भदन्त ! संस्थान परिणाम कितने प्रकार का कहा गया है ? इसके उत्तर में प्रभु कहते हैं( गोयमा ) हे गौतम ! संस्थान परिणाम- आकार विशेष परिणाम पांच प्रकार का कहा गया है - ( तं जहा ) जो इस प्रकार से है - ( परिमंडल संठाणपरिणामे, जाव आययसंठाणपरिणामे ) परिमण्डलसंस्थान परिणाम - मध्य में शून्य और वलय-चूडी के आकार जैसा परिणाम, यावत् - वृत्तसंस्थान परिणाम, त्र्यस्त्रसंस्थान परिणाम, चतुरस्र संस्थान परिणाम, और आयत संस्थान परिणाम, मोदक - लाडू के आकार जैसा जो परिणाम है उसका नाम वृत्तसंस्थानपरिणाम है त्रिकोण - सिंघाड़े के आकार जैसा परिणाम का नाम त्र्यस्त्रसंस्थान परिणाम है- चौकोर परिणाम
ईश, भृटु, गुरु, लघु, शीत, उष्णु, स्निग्ध ( सुवाणु) मने इक्ष (ખડબચડું) ના ભેદથી સ્પર્શ પરિણામના આઠ પ્રકાર કહ્યા છે
હવે ગૌતમ સ્વામી સંસ્થાન પરિણામના વિષયમાં મહાવીર પ્રભુને આ प्रभारी प्रश्न पूछे छे - ( सठाणपरिणामेणं भांते ! कहविहे पण्णत्ते १) डेलहन्त ! સંસ્થાન પરિણામ કેટલા પ્રકારનુ કહ્યું છે ? તેના ઉત્તર આપતા મહાવીર પ્રભુ हे छे - " गोयमा । " हे गौतम ! संस्थान परिणाभना - मार विशेष परि० शुभ "पंचविहे पण्णत्ते - त जहा ” नीचे प्रमाणे यांग प्रारउद्या - भा प्रभा छे. (परिमंडलस ठाणपरिणामे जाव आययसंठाणपरिणामे ) ( १ ) परिभउस सस्थान પરિણામ મધ્યમાં શૂન્ય અને વલયના આકારનુ-ચૂડીના આકારનુ` પરિણામ (૨) વૃત્તસ સ્થાન પરિણામ-લાડુના જેવા આકારના પરિણામને વૃત્તસ સ્થાન પરિણામ કહે છે (૩)વ્યસ્રસ સ્થાન પરિણામ-શિંગડા જેવા ાકારના પરિણામને
| SR No. | 009317 |
| Book Title | Bhagwati Sutra Part 07 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Ghasilal Maharaj |
| Publisher | A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti |
| Publication Year | 1964 |
| Total Pages | 784 |
| Language | Hindi, Sanskrit |
| Classification | Book_Devnagari & agam_bhagwati |
| File Size | 46 MB |