________________
४
प्रका टीका श० ८ उ० १० ०९ आराधनास्वरूपनिरूपणम्
मध्यम- जघन्यरूपस्य, प्रयत्नस्य संभवात् भजनया त्रिकारापि तदाराधना शवतीति भावः, गौतमः पृच्छति -' जस्स णं अंते ! उक्कोसिया णाणाराहणा तस्स उकोसिया चरिचाराहणा. जस्मृकोरिया चरिचाराहणा तस्सुक्कोसिया जाणाराहणा ? " हे भदन्त ! यस्य खलु जीवस्य उत्कृष्टा ज्ञानाराधना भवति, तस्य जीवस्य किम् उत्कृष्टा चारित्राराधना भवति । एवं यस्योत्कृष्टा चारित्राराधना तस्य किम् उत्कृष्टा ज्ञानाराधना भवति ? भगवानाह - ' जहा उनकोसिया णाणाराहणा य, दंसणाराहणा य भणिया तहा उक्कोसिया नाणाराहणा य चरिताराहणा य भाणियव्या ' हे गौतम ! यथा उत्कृष्टा ज्ञानाराधना च दर्शनाराधना च पूर्व - भणिता, तथैव उत्कृष्टा ज्ञानाराधना च चारित्राराधना च भणितव्या, एवं च ज्ञानाराधना भवति तस्य चारित्राराधना उत्कृष्टा वा, मध्यमा वा
अब गौतम प्रभु से ऐसा पूछते हैं - ( जस्स णं भंते । उक्कोसिपा गाणाराहणा तस्स उक्कोसिया गरिताराहणा, जस्स उक्कोसिया चरिसाराहणा तस्सुकोसिया णाणाराहणा) हे भदन्त । जिस जीव को उत्कृष्ट ज्ञानाराधना होती है, उस जीव के क्या उत्कृष्ट चारित्राराधना होती है ? तथा जिस जीव को उत्कृष्ट चारित्राराधना होती है उस जीव को क्या उत्कृष्ट ज्ञानाराधना होती है ? इसके उत्तर में प्रभु कहते हैं - ( जहा उक्कोसिया णाणाराहणा य, दंसणाराहणा य भणिया तहा उल्कोसिया नाणाराहणा य चरिताराणा य भाणिकच्चा ) हे गौतम! जिस प्रकार से उत्कृष्ट ज्ञानाराधना और दर्शनाराधना पहिले कही गई है उसी तरह से उत्कृष्ट ज्ञानाराधना और चारित्राचना कहनी चाहिये - एवं च जिस जीव के उत्कृष्ट ज्ञानाराधना होती है उस जीव के चारित्राराधना उत्कृष्ट
"
गौतम स्वाभीनो प्रश्न - “ जस्स णं भंते ! उक्कोसिया णाणाराहणा तस्स उक्कोसिया चरिचाराणा, जस्स उक्कोसिया चरिताराद्दणा तस्सुक्कोसिया णाणाराहणो ? ” डे लहन्त ! उत्कृष्ट ज्ञानाराधनावाजा लवनी यरित्राराधना प શું ઉત્કૃષ્ટ જ હાય છે ? તથા ઉત્કૃષ્ટ ચારિત્રારાધનાવાળા જીવની જ્ઞાનારાધના પણ શું ઉત્કૃષ્ટ જ હોય છે ?
भहावीर प्रभुना उत्तर--( जहा उक्कोसिया णाणाग्रहणा य, दसणाराहणाय भणिया तहा उक्कोसिया नाणाराहणाँ य चरिताराहणा य भाणियव्वा ) हे गौतम! જે પ્રમાણે ઉત્કૃષ્ટ જ્ઞાનારાધના અને દનારાધનાના વિષયમા પહેલા કહેવામા આવ્યુ છે, એજ પ્રમાણે ઉત્કૃષ્ટ જ્ઞાનારાધના અને ચારિત્રારાધના વિષે પણ કહેવુ જોઇએ એટલે કે જે જીવની જ્ઞાનારાધના ઉત્કૃષ્ટ હાય છે, તે જીવની