________________
i.
प्रमेयंचन्द्रिका टीका श० ८ उ० ९ सू० ३ प्रयोगवन्धनिरूपणम् २०१ . दरवर्तित्वेन व्यवहितत्वात् , एवमधस्तनप्रनरापेक्षयापि इति बोध्यम् , शेषाणाम्. मध्यमाप्टभ्योऽन्येषां जीवप्रदेशानां सादिरपर्यवसितः सपर्यवसितो वा बन्धो भवति विपरिवर्तमानखात् , इति प्रथमो विकल्पो व्याख्यातः, ' अनादिः सपर्यतसितः' इति द्वितीयो विकल्पस्तु नेह संभवति अनादिसंवद्धानाम् अष्टानां जीवप्रदेशानाम-. विपरिवर्तमानत्वेन बन्धस्य अनादि सपर्यवसितत्वानुपपत्तेः । अथ तृतीयं विकल्पमुः . के साथ और नीचे के एक प्रदेश के साथ इस तरह से इन तीन प्रदेशों.. के साथ अनादि अनन्त, संबंधरूप बंध है। ऊपर का एक प्रदेश और नीचे के तीन इस के साथ संबंध नहीं हैं। क्यों कि ये उससे दूरवर्ती । होने के कारण व्यवहित होते हैं। इसी तरह से अधस्तन (नीचे की) प्रतर की अपेक्षा से भी जानना चाहिये। इसी कारण तीनं २ प्रदेशों का अनादि अनंतरूप वध कहा गया है । इन मध्यम आठ प्रदेशों से अतिरिक्त और जो जीवप्रदेश हैं उनका सादिअंपर्यवसित, या सादि-' सपर्यवसित बंध है । क्यों कि इनमें विपरिवर्तन होता है। इस प्रकार से.प्रथमविकल्प के विषय में यह रपष्टीकरण है । " 'अनादि सपर्यव-". सिंत" ऐसा जो द्वितीयविकल्प है, वह इन जीव के मध्य आठ प्रदेशों' में संभावित नहीं होता है । क्यों कि ये आठ प्रदेश अविपरिवर्तमान हैं-इस कारण इनमें अपर्यवस्तिता होने के कारण संपर्यवसितता नहीं यनती है-अतः अनादि अपर्यवसित बंध में अनादि सपर्यवसितता नहीं નીચેનો એક પ્રદેશની સાથે આ રીતે તે ત્રણ પ્રદેશોની સાથે અનાદિ અનત . સંબંધરૂપ બંધ છે. ઉપરના એક પ્રદેશની સાથે અને નીચેના ત્રણ પ્રદેશોની સાથે તેને સંબંધ નથી, કારણ કે તેઓ તેનાથી દૂર હોય છે. તેથી તેમની साथै तिन सय नयी मेरी प्रमाणे अस्तन ( नीयनी) प्रती અપેક્ષાએ પણ સમજવું. એ જ કારણે ત્રણ ત્રણ પ્રદેશને અનાદિ અનંતરૂપ કહ્યો છે. આ મધ્યમ આઠ પ્રદેશ સિવાયના બીજા જે જીવપ્રદેશ છે તેમને સાદિ અપર્યવસિત, અથવા સાદિ સપર્યવસિત બંધ હોય છે, કારણ કે તેઓમાં विपश्चितन. थाय छे. * આ પ્રમાણે પહેલા વિકલ્પનું સ્પષ્ટીકરણ કરીને સૂત્રકાર “અનાદિ સપવસિત રૂ૫ બીજા વિકલ્પનું સ્પષ્ટીકરણ કરે છે-અનાદિસપર્યવસિત રૂપ જે બીજો વિકલ્પ છે તે એ જીના આઠ મધ્યપ્રદેશોમાં સંભવિત થતો નથી, કારણ કે તે આઠ પ્રદેશો અવિપરિવર્તમાન છે, તે કારણે તેમનેમા અપર્યસિતત હેવાને લીધે સપર્યવસિતતા સભવી શકતી નથી તેથી અનાદિ અપવસિત બંધમાં અનાદિ સપર્યવસિતતા હોતી નથી. હવે સૂત્રકાર ત્રીજા भ २६