________________
प्रमेन्द्रका डी० श० ८ ० ८ ० सूर्यनियपणम्
१४७
उद्योतयतः नो वा अनागतं क्षेत्रं उद्द्योतयतः, अपितु मत्युत्पन्नं वर्तमानं क्षेत्रम् उद्योतयतः । एवम् तेजसा स्पृष्टं क्षेत्रम् उद्योतयतः एवं नियमात् तेजसा रपृष्टा एव प्राच्यादिपदिशः उद्योतयतः, ' एवं तर्वेति एवं भासति जाव नियमा छद्दिसि' एवं पूर्वोक्तरीत्या तापयतः - उष्णरश्मित्वात् तौ सूर्यो कि अतीतं क्षेत्रं तापयतः, मत्युत्पन्नं वा क्षेत्रं तापयतः, अनागतं वा क्षेत्रं तापयतः । हे गौतम ! नो अतीतं क्षेत्रं तापयतः, एवं पूर्वोक्तरीत्या अवभासयतः- नो अतीतं क्षेत्रं अवभासयतः, नो वा अनागतं क्षेत्रम् अवभासयतः, अपितु प्रत्युत्पन्नं क्षेत्रं अवभासयतः प्रकाशयतः, यावत्-नियमात् नियमतः पड् दिशः प्राच्यादिदिशोऽय भासयतः इति भावः, उक्ता
बहुत अधिकरूप से प्रकाशित करने का नाम उद्योतित करना है। इसके उत्तर में प्रभु कहते हैं-हे गौतम । जंबूद्रीप में वे दोनों सूर्य प्रत्युत्पन्न - वर्तमानक्षेत्र और अनागतक्षेत्र को उद्योतित नहीं करते हैं । इसी तरह से वे दोनों सूर्य अपने तेज से स्पृष्टक्षेत्र को उद्योतित करते हैं - अपने तेज से अस्पृष्टक्षेत्र को उद्योतित नहीं करते हैं । इसी प्रकार वे दोनों सूर्य अपने तेज से पृष्ट छह दिशाओं को उद्योतित करते हैं । ( एवं तति, एवं भाति, जाब नियमा छद्दिसिं ) उष्णरहिमवाले होने से वे दोनों सूर्य हे दन्त ! क्या अतीतक्षेत्र को तापित करते हैं ? या प्रत्युत्पन्नक्षेत्र को तापित करते हैं? या अनागतक्षेत्र को तापित करते हैं ? उत्तर में प्रभु कहते हैं - हे गौतम! वे दोनों सूर्य अतीतक्षेत्र और अनागतक्षेत्र को तापित नहीं करते हैं किन्तु प्रत्युत्पन्नक्षेत्र को ही तापित करते है । इसी प्रकार से यह भी समझलेना चाहिये कि वे दोनों
તેના ઉત્તર આપતા મહાવીર પ્રભુ કહે કે હે ગૌતમ ! તે બન્ને સૂર્યાં જમૂદ્રીપમાં વર્તમાન ક્ષેત્રને જ ઉદ્યોતિત કરે છે, અતીત ક્ષેત્રને તથા અનાગત ક્ષેત્રને જ ઉદ્યોતિત કરતા નથી એજ રીતે તે બન્ને સૂર્ય પેાતાના તેજથી સ્પષ્ટ થયેલા ક્ષેત્રને જ ઉદ્યોતિત કરે છે, પેાતાના તેજથી અસ્પૃષ્ટ રહેલા ક્ષેત્રને ઉદ્યોતિત કરતા નથી. એજ પ્રમાણે તે બન્ને સૂર્ય પોતાના તેજથી સ્પષ્ટ છએ દિશાઆને ઉદ્યોતિત કરે છે
( एवं तर्वेति, भार्सेति, जाव नियमा छदिसि' ) हे बन्त । Evg २. @ાવાળા ડાવાને કારણે શું તે બન્ને સૂય અતીત ક્ષેત્રને તપાવે છે ? કે વ માન ક્ષેત્રને તપાવે છે? કે અનાગત ક્ષેત્રને તપાવે છે? તેને ઉત્તર આપતા મહાવીરપ્રભુ કહે છે કે-હે ગૌતમ ! તે બન્ને સૂર્ય તીત ક્ષેત્રને તથા અનાગત ક્ષેત્રને તપાવતા નથી, પણ વર્તમાન ક્ષેત્રને જ તપાવે છે એ જ પ્રમાણે એ પણુ