________________
७२८
भगवतीने कार्मणमपि, भणितव्यम्, एकैकस्मिन् चत्वारो दण्डका भणितव्याः, यावद वैमानिकाः खलु भदन्त ! कार्मणशरीरेभ्यः कतिक्रियाः ? गौतम ! त्रिक्रिया अपि, चतुष्क्रिया अपि, तदेवं भदन्त ! तदेवं भदन्त ! इति ॥ सू० ५ सरोरेण वि चत्तारि-दंडगा भाणियव्वा-नवरं पंचमकिरिया न भन्नड, सेसं तंचेव-एवं जहा वेउब्वियं तहा आहारगंपि, तेयगंपि, कम्मगंपि, भाणियन्वं-एक्केके चत्तारि दडगाभाणियव्वा)इस तरहसे जैसे औदारिक शरीरके चार दंडक कहे गये हैं उसी तरहसे वैक्रिय शरीरके भी चार दण्डक कहना चाहिये । परन्तु वैक्रिय शरीरके दण्डक में पांचवी क्रिया नहीं कहनी चाहिये । क्यों कि वैक्रिय शरीरको आश्रय करके पांचवी क्रिया नहीं होती है। बाकोका सब कथन पहिलेकी तरहसेही जानना चाहिये । जिस तरहसे वैक्रिय शरीरके विषय में कहा गया है उसी तरहले आहारक तैजस और कार्मण शरीरके विषय में भो कथन कर लेना चाहिये । अर्थात् एक एक शरीरके आश्रयसे चार २ दण्डक होते हैं-ऐसा जानना चाहिये। (जाव वेमाणिया णं भंते ! कम्मगसरीरोहितो कइकिरिया) हे भदन्त ! यावत वैमानिक कार्मण-शरीरोंके आश्रयसे कितनी क्रियाओंवाले होते हैं ? ( गोयमा) हे गौतम ! (तिकिरिया वि, चउकिरिया वि, सेवं अंते ! सेवं भंते ! (एवं जहा ओरालियसरीराणं चत्तारि दंडगा भणिया, तहा वेउब्धियसरीरेण धि चत्तारि दंडगा भाणियब्या - नवरं पंचमकिरिया न भन्नइ, : सेसं तं चेव -एवं जहा वेउब्धियं तहा आहारगं पि, तेयगं पि, कम्मगं पि, भाणियन्न-एकेके चत्तारि दंडगा भाणियचा) मोहा२ि४ शरीरना જેવા ચાર દડક કહેવામાં આવ્યા છે, એ જ પ્રકારના ચાર દંડક વક્રિયશરીરના પણ કહેવા જોઈએ. પરંતુ વિશેષતા એટલી જ છે કે વૈકિયારીરના દડકમાં પાંચમી ક્યિા કહેવી જોઈએ નહી, કારણકે વૈકિયશરીરને આશ્રય કરીને પાંચમી ક્રિયા થતી નથી. બાકીનુ સમસ્ત કથન પહેલાની જેમ જ સમજવું વૈક્રિયશરીરના વિષયમાં જેવું કથન કરવામાં આવ્યું છે, એવું જ કથન આહારક, તેજસ અને કાર્મણ શરીરના વિષે પણ કરવું જોઈએ એટલે કે દરેક શરીરના આશ્રયથી ચાર-ચાર દંડક થાય છે, એમ સમજવું. जाच वेमाणिया णं भंते ! कम्मगसरीरेहिंतो कइकिरिया ?) सौथा छ। હૈમાનિકેનો આલાપક આ પ્રમાણે બનશે–હે ભદન્ત! વૈમાનિકે કામણુશરીરના આશ્રમથી या पायवाणा होय छ ? (गोयमा ) गौतम 1 (तिकिरिया वि, चउकिरिया