________________
भगवती सूत्रे
अर्धविशुद्धमिध्यात्वपुद्गलद लिकोदयसमृद्भवो
मिश्र
यथाख्यात
मिध्यादर्शनलब्धिः, रुचिलक्षणो जीवपरिणामः सम्यग्रमिध्यादर्शनलब्धिः । गौतमः पृच्छति'चरिद्धी णं भंते ! कविद्या पण्णत्ता' से भदन्त ! चरित्रलब्धिः खलु कतिविधा प्रज्ञप्ता ? भगवानाह - 'गोयमा ! पंचविह पत्ता' हे गौतम ! चारित्रलब्धिः खलु पञ्चविधा प्रज्ञप्ता, ' तं जहा - सामाइयचरित्तलद्धी, छेदोवद्वावणियचरितली. परिहारविसुद्धिचरित्तलद्धी, सुहूमसंपरायचरित्तलही, अहक्खायचरिद्धी' तद्यथा - सामायिकचारित्रलब्धिः, छेदोपस्थापनीयचारित्रलब्धिः, परिहारविशुद्धिचारित्रलब्धिः, सुक्ष्म संपरायचारित्रलब्धिः, चारित्रलब्धिः, तत्र १ - प्राणातिपाताविसावद्ययोगवितिलक्षण सामायिकरूपचारित्रस्य लब्धि सामायिकचारित्रलब्धिः सामायिकचारित्रञ्च द्विविधम् मिथ्यादर्शनलब्धि है । अर्धविशुद्ध मिथ्यात्वपुद्गल के दलिकों के उदयसे समुत्पन्न हुआ मिश्ररुचि रूप जीवका परिणाम इसका नाम सम्यग मिथ्यादर्शनलब्धि है । अव गौतम प्रभु से ऐसा पूछते हैं कि'चारितद्वीणं भंते! कइविहा पण्णत्ता हे भदन्त ! चारित्रलब्धि कितने प्रकारकी कही गई है ? उत्तर में प्रभु कहते हैं - 'गोयमा' हे गौतम! पंचविहा पण्णत्ता' चारित्रलब्धि पांच प्रकारकी कही गई है- 'तंज' वे उसके पांच प्रकार इस तरहसे हैं- 'मामाहयचरितलद्वी, छेदोवावणिय चरित्तलद्वी, परिहारविलुद्धिचरितलद्वी, सुहुम संपराय चरितलद्धी, अहक्खायचरिचलद्धी, सामायिक चारित्रलब्धि, छेदोपस्थापनीय चारित्रलब्धि, परिहारविशुद्धिचारित्रलब्धि, सूक्ष्मसांपरायचारित्रलब्धि और यथाख्यात चारित्रलब्धि | प्राणातिपातादि सावद्ययोगविरतिरूप सामायिकचारित्रका लाभ होना इसका नाम વિશુદ્ધ મિથ્યાત્વ પુદ્ગલના દિલકાના ઉદયથી ઉત્પન્ન થવાવાળા મિશ્ર રૂચિરૂપ જીવતું પરિણામ તેનુ નામ સભ્યમિથ્યા દશન લબ્ધિ છે. પ્રશ્ન ઃ - 'चरितलद्धी णं भंते कइविहा पण्णत्ता' डे लगवान् यारित्र्य सम्धि डेटा अरनी है - ' गोयमा ' हे गौतम! 'पंचविद्या पण्णत्ता' यारित्र्य सम्धि यांग अारनी उसी छे. 'तं जहा 'सामाइयचरित लद्धी, छेदो वट्टावणियचरितलद्धी परिहारविसुद्धचरित्त लद्धी, सुहुमसंपरायचरितलद्धी, अहकखायचरित्त लद्धी ' सामायि४ व्यारित्र्य લબ્ધિ, દેપસ્થાપનીય ચારિત્ર્ય લબ્ધિ પરિણામ વિશુદ્ધ ચારિત્ર્ય લબ્ધિ, સંપરાય ચારિત્ર્ય લબ્ધિ અને યથાખ્ય ચારિત્ર્ય લબ્ધિ. પ્રાણાતિપાતાદિ સાવયેાગ વિરતીરૂપ સામાયીક ચારિત્ર્યને લાભ થવા તેનુ નામ સામાયિક ચારિત્ર્ય છે. આ સામાયિક ચારિત્ર્ય એ
5
४०८
>