Page Text
________________
प्रमेयचन्द्रिका टीका श. ८ उ. १ . २ पुद्गलभेदनिरूपणम्
२१
टीका - अथ त्रिष्वपि पुद्गलेषु प्रयोगपरणतानां नामनिर्देशेन नवदण्डकान् प्रदर्शयति-सूक्ष्मै केन्द्रियादारभ्य सवार्थसिद्धदेवपर्यन्तं जीवानां विशेषताभिः प्रयोगपरिणतपुद्गलानां प्रथमो नामद्वारदण्डकः १ । सूक्ष्मपृथिवीकायिकादारभ्य सर्वार्थसिद्धदेववपर्यन्तं पर्याप्तकापर्याप्तकभेदेन द्वितीयो भेदद्वारदण्डकः २ । औदारिकादिपञ्चशरीराणां विशेषतामि तृतीयः शरीरद्वारदण्डकः ३ । पातिक कल्पातीत वैमानिक देवपन्चेन्द्रिय प्रयोगपरिणत पुद्गल पांच प्रकारके कहे गहें हैं | ( त जहा ) जो इस प्रकार से हैं (विजय अणुतरोववाइया जाव परिण० जाव सव्वद्ध सिद्ध अणुत्तरोववाग्रदेव पंचिदियपओगपरिणया दंडगो) विजय अनुत्तरौपपातिक देवप्रयोगपरिणत पुद्गल यावत् सर्वार्थसिद्ध अनुत्तरौपपातिक देव पंचेन्द्रियमयोग परिणत पुद्गल - दण्डक ॥ सू० १ ॥
टीकार्थ- प्रयोगपरिणत, मिश्रपरिणत और विस्रसापरिणत पुद्गलो में से प्रयोग परिणत पुद्गलोंके नामनिर्देशसे सूत्रकार ने नौ दण्डकों में से यहाँ पर नमिद्वार नामके दण्डकको दिखलाया है, नौ दण्डक इस प्रकार से हैं - सूक्ष्म एकेन्द्रिय से लेकर सर्वार्थसिद्ध देव तक जीवों की विशेषताओं से प्रयोगपरिणत पुद्गलोंका प्रथम नाम द्वार दण्डक है. सूक्ष्म पृथिवी कायिक से लेकर सर्वार्थसिद्ध देवतक पर्याप्तक अपर्याप्तकके भेद से दूसरा भेदद्वारदण्डक है । औदारिक आदि पांच शरीरों की विशेषताओं से तीसरा शरीरद्वारदण्डक है ।
अार ह्या छे. [त जहा ] ते याय र प्रमाणे - ( विजय अणुत्तरोववाइय० जाव परिण० जाव सव्वह सिद्ध अणुत्तरोववाई देव पचिदियपभोगपरिणया दंडगो) विनय अनुत्तरोपयाति हेव प्रयोगपरियुत चुहगसथी बहने સર્વા સિદ્ધ અનુત્તરીપપાતિક દેવ પ્રયાગપરિણુત પુદ્દગલ સુધીના પાચ પ્રકાર અહીં મહેણુ કરવા
ટીકા – પુદગલાના ત્રણ પ્રકાર 'ખતાવવામાં આવ્યા છે (૧) પ્રયાગપરિણત, (૨) મિશ્રપ ́રણુત અને (૩) વિસ્રસાપરિણુત પુદગલ. આ ત્રણ પ્રકારોમાથી પ્રયાગપરિણત પુદગલાના નાનિર્દેશપૂર્ણાંક સુત્રકારે નવ દડકામાના નામઢાર નામના દંડકને અહીં પ્રકટ કર્યું છે તે નવ દંડક આ પ્રમાણે છે સુક્ષ્મ એકેન્દ્રિયથી લઇને સર્વાસિદ્ધ દેવ પન્તના જીવાની વિશેષતાઓથી પ્રયાગપરિણત પુદ્ગલેતુ પ્રથમ નામદ્ગાર દંડક છે. સૂક્ષ્મ પૃથ્વીકાયિકથી લઇને સર્વાર્થસિદ્ધ દેવ સુધીના જીવાનુ પર્યાપ્તક અને અપર્યાપ્તકના ભેદથી ખીજું ભેદદ્વાર દંડક છે ઔદારિક આદિ પાંચ શરીરેશની વિશેષતાને અનુલક્ષીને
| SR No. | 009316 |
| Book Title | Bhagwati Sutra Part 06 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Ghasilal Maharaj |
| Publisher | A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti |
| Publication Year | 1964 |
| Total Pages | 811 |
| Language | Hindi, Sanskrit |
| Classification | Book_Devnagari & agam_bhagwati |
| File Size | 47 MB |