________________
३००
भगवतीसगे माहेन्द्र-ब्रह्म-लान्तक-महाशुक्र-सहस्रारा-ऽऽनत-प्राणता-ऽऽरणाऽच्युत. कल्पोपपन्न यावत वैमानिकदेव कर्मागी विधो भवति ? अगदानाह-'गोयमा ! सोहम्सकम्पोरगवेमाणियदेवकम्नासीविसे वि जावसहस्साररुप्पोवगवेमाणियदेवकम्मासी. विसे वि, नो आणयकप्पोवगजाव, नो अच्चुयकप्पोवगवेमाणियदेवकम्मामीविसे' हे गौतम ! कल्पोपपनवैमानिकदेवकर्मागीविषः सौधर्मकल्पोपपन्नवैमानिकदेवकर्मागीविषोऽपि भवति, यावत्-ईशान सनत्कुमार-माहेन्द्र-ब्रह्मलान्तक-महाशुक्र-सहनारकल्पोपपनर्वैमानिकदेवकर्मागीविषोऽपि भवति, किन्तु नो आलतकल्पोपपन्न-यावत्-वैमानिकदेवकर्मागीवियो-भवति, यावत्-नो प्राणता ऽऽरण-ऽच्युतकल्पोपपन्नवैमानिकदेवकर्मागीविको भवति, मौवर्मादारभ्य सहसारपर्यन्तानामेवाष्टानां वैमानिकदेवानां कल्पोपपन्नकानां कर्माशीनिषत्वं सवनि, यावत्पदसे ईशान, सनत्कुमार, माहेन्द्र, ब्रह्म, लान्तक, महाशुक्र, सहस्त्रार, आनत्त, प्राणत, आरण और अच्युत इल कल्पासे उत्पन्नदेव गृहीत हुए हैं। इसके उत्तर में प्रभु कहते हैं 'पोयमा' हे गौतस ! लोहम्मकप्पोमावेजाणियदेव कस्मासीविले वि, जाव सहस्सारकप्पोधावेनाणियदेव कामासीलिसे वि' सौधनकल्लोपपन्न वैमानिकदेव ली काशीविष होते हैं ? यावत् ईशान, साहेन्द्र, सनत्कुमार, ब्रह्म, लान्ता, मनाशुक्र, सहस्रार न ७ कल्पोंमें उत्पन्न हुए देव भी कर्माशीविप होते हैं। किन्तु 'लो आणयकप्पोबग जाव नो अच्चुयकप्पो
गवेनाणियदेव कामालीविले, आनतकल्पोपपन्न वैमानिकदेव, कर्माशीविप नहीं होते हैं और न प्राणवकल्पोपपन्न वैमानिकदेव, आरणकल्पोपपन्नतालिकदेव, और न अयुतकल्पोपपन्न वैमानिकदेव काशीविष होते हैं। इस तरह सौधर्मकल्पसे लेकर सहस्त्रारकल्पतक, अर्थात सौधर्मदेवलोअसे लेकर लहस्रार कल्पतकके देव कर्माशीविष कहे गये हैं। आनत, प्राणत, आरण और अच्युत इन चार कल्पोंमें માટે, બ્રા, લાન્તક, મહાશુક, સશસાર એ સાત કલ્પમાં ઉત્પન્ન થયેલ દેવ પણ ४माशीवि५ ।५ तु 'नो आणय कप्पोवग जाव नो अच्चुयकप्पोवग वेमाणिय‘देव कामासीविसे मानत पापपन्न मानिर शा५ होता था तभर પ્રાણત કલ્પપપનક વૈમાનિકદેવ કમશીવિષ હોતા નથી. આરણ કપ પન્નક, અને અરયુત કાપપનક વૈમાનિકદેવ કમશીવિષ હોતા નથી આવી રીતે સૌધર્મકલ્પથી લઈને સહસ્ત્રાર ક૫ સુધી. અર્થાત- સૌધર્મદેવલોકથી સહસ્ત્રારક૫ સુધીના દેવ કર્માશીવિષ કહેવાયેલ છે આનત, પ્રાણત, આરણ અને અશ્રુતે આ ચાર કલ્પમાં ઉત્પન્ન થયેલ વૈમાનિદેવ કમશીવિષ કહેવાતા નથી. હવે ગૌતમ સ્વામી પ્રભુને પૂછે છે કે