________________
२७०
भगवती सूत्रे
'एवम् उरगजात्याशीविषस्यापि नवरम् जम्बूदीपप्रमाणमात्रां तनुं विषेण विषपरिणतां, शेषं तदेव यावत् करिष्यन्ति वा ३ | मनुष्यजात्याशीविषस्यापि एवमेव, नवरं समयक्षेत्र प्रमाणमात्रां तनू विषेण विषपरिगतां, शेषं तदेव, यावत् करिष्यन्ति वा । यदि कर्माशीविषः किं नैरयिककर्माशीविषः तिर्यग्योनिकहो सकता है । बाकी समस्त कथन पहिले के जैसा ही जानना चाहिये । यावत् संप्राप्तिद्वारा उसके विषने ऐसा आजतक न किया है, न वह ऐसा करता है और भविष्य में भी वह ऐसा नहीं करेगा । यह तो केवल उसके प्रभावका ही वर्णन किया गया है । ( एवं उरग जाइ आसीविसस्सवि-नवरं जंबुद्दीवप्पमाणमेत्तं बोंदि विसेणं) इसी तरह से उरणजाति आशीविषके विषके विषय में भी जानना चाहिये. परन्तु इस विषका प्रभाव इतना बडा जानना चाहिये कि वह अपने प्रभावसे जंबूद्वीप प्रमाण शरीरको व्याप्त कर सकता है । उसे नष्ट कर सकता है । बाकी का सब कथन पहिले जैसा ही जानना चाहिये । यावत्संप्राप्ति द्वारा उस विषने आज तक ऐसा न किया है, न वह ऐसा करना है और न भविष्य में वह ऐसा करेगा ही. यह तो उस के सामर्थ्य का वर्णन मात्र है । (मणुस्स जाइ आसोक्सिस्स वि एवं चैत्र, नवरं समयखेत्तपमाणमेत्त बोदिं विसेणं विसपरिगयं सेसं तं चेव जाव करिस्सति वा ४ ) इसी तरहसे मनुष्यजाति आशीविषके विषके संबंध में भी जानना चाहिये | परन्तु यहाँ पर विशेषता ऐसी है कि मनुष्यકથન પ્રમાણે જેવુંજ સમજી લેવુ યાવત્ સંપ્રાપ્તિદ્વારા તેના ઝેરે આજ સુધી એવું ક નથી. એવું કરતા નથી અને ભવિષ્યમા એવું કરશે પણ નહીં આતા ફ્કત તેમના सामर्थ्यनु वार्जुन श्वामा आवे छे. ' एवं उरगजाइ आसीविसस्स वि-नवरं जंबुद्दीवमाणयेत्तं वदि विसेणं' सांवी रीते रंगलती आशीविषता शेरना વિષયમાં પણ જાણવું જોઇએ પરંતુ આ ઝેરના પ્રભાવ એટલેા માટે જાણુવા જોઇએ કે તે પેાતાના પ્રભાવથી જમૂઠ્ઠીપ પ્રમાણ શરીરમાં ફેલાય શકે છે અને તેને નાશ કરી શકે છે. ખાકીનુ સધળું કથન પહેલાંના જેવું–વીછીના કથત પ્રમાણેનુજ જાણવું જોઇએયાવત્ – સ પત્તિદ્વારા આ ઝેર આજસુધી આવું કર્યું નથી આવુ કરતા નથી અને ભવિષ્યમા તેવુ કરશે નહી આતે ફક્ત તેમના સામર્થ્યનું વર્ણન છે. मणुस्स जाइआसीविसस्स वि एवं चेत्र नवरं समयप्पमाणमेत्त वोंदि विसेणं विसपरिगय सेस तं चेत्र जात्र करिस्संति वा ४' भेग रीते मनुष्य लतिना माशीविषना ઝેરના સબંધમાં પણ જાણી લેવું, પરંતુ અહી વિશેષતા એ છે કે મનુષ્ય જાતિ