________________
२५४
भगवतीमत्र द्विकस योगाश्चत्वारिंशत् . तथाहि पञ्चानां पदोनां दश दिकस योगास्तत्र चैकैकस्मिन् ठिकस योगे पूर्वोक्तानुसारेण चत्वारो विकल्पाः, दशानां च चतुर्भिर्गुणने चत्वारिंशत्, त्रिकस योगे तु पष्टिः, तथाहि-पञ्चानां पदानां दशद्विकस योगाः, तत्रैकैकस्मिंश्च द्विकस योगे पूर्वोक्तानुसारेण पड विकल्पा;, दशानां च पभिर्गुणने षष्टिः, चतुष्कसंयोगे च विंशतिः. तथाहि-पञ्चानां पदानां चतुष्कस योगे पञ्च विकल्पाः, एकैकस्मिंश्च पूर्वोक्तानुसारेण चत्वारो विकल्पाः, पञ्चानां च चतुर्भिगुणने विशतिः, पञ्चकसं योगेतु एक एक विकल्पो बोध्यः । तथा पट्कादिय योगा अपि वक्तव्याः, विशेषस्तु षट्कसं योगः आरम्भहैं - जो इस प्रकार से होते हैं - पांच पदों के दिक संयोग १०, इनमें एक एक द्विक संयोगसे पूर्वोक्तानुसार चार २ विकल्प होते हैं। इस तरह दशामें ४ चार का गुणा करने पर हिक सयोग ४० आ जाते हैं । त्रिकसंयोग ६० होते हैं वे इस प्रकार से हैं-पांच पदोंके द्विकसंयोग १० कहे गये हैं सो इन प्रत्येक हिकसंयोगमें पूर्वोक्तानुसार ६-६ विकल्प होते हैं । इस तरह १० में ६ गुणा करने पर ६० त्रिक स योग आ जाते हैं। चार संयोग में २० विकल्प होते हैं-वे इस प्रकार से हैं पांच पदोंके चतुष्कसं योग में ५ विकल्प होते हैं सो एक एक विकल्प में पूर्वोक्तानुसार चार २ विकल्प होते हैं । इस तरह पांचमें चोर का गुणा करने पर २० आ जाते हैं। पांचके संयोगमें एक ही विकल्प होता है उसी तरह षटूकादि संयोग भी वक्तव्य होते हैं इनमें विशेपता केवल ऐमी ही है कि षट्कादि સગ ૪૨ બેતાલીસ થાય છે જે આ રીતે છે. પાચ પદેના દિક સંયોગ ૧૦ દશ તેમાં પ્રત્યેક દ્વિક સંયોગમાં પૂર્વોક્તકથનાનુસાર ચાર ચાર વિકલ્પ થાય છે એ રીતે દશના ચારગણા કરવાથી ઠિક સંગ ૪૦ ચાલીશ થાય છે. ત્રિક સંયોગના ૬૦ સાઠ થાય છે, તે આ પ્રમાણે છે પાચ પદના ઠિક સ ગ ૧૦ દશ કહેલા છે તે પ્રત્યેક દ્વિક સંયોગમાં પહેલા કહ્યા પ્રમાણે છ છ વિકલ્પ થાય છે. તે રીતે ૧૦ને ૬થી ગુણવાથી ૬ ત્રિક સંયોગ થાય છે ચાર સંગમાં વીશ વિકલ્પ થાય છે, તે આ પ્રમાણે છે. પાંચ પદેના ચતુષ્કના સોગમાં પાચ વિકલ્પ થાય છે અને દરેક વિકલ્પમાં પહેલાં કહ્યા પ્રમાણે ચાર ચાર વિકલપ થાય છે. આવી રીતે પાચના ચારગુણ કવાથી ૨૦ થાય છે. પાચન સાગમાં એક જ વિક૯પ થાય છે એ રીતે ષટકાદિ સવેગનું વકતવ્ય પણ સમજી લે , એમા વિશેષતા કેવલ એટલી જ છે કે ષટકાદિ સંગમાં ષટસંયોગ