________________
प्रमेयचन्द्रिका टीका श. ८ उ. १ सु. १७ सूक्ष्मपृथ्वीकायस्वरूपनिरूपणम् १९३ टीका- 'जड़ आहारगशरीरकायप्पओगपरिणए किं मणुस्साहारगमरीरकाय पओगपरिणए, अमणुस्साहारग जात्र प० ?' हे भदन्त ! यद् द्रव्यम् आहारक शरीरकायप्रयोगपरिणतं तत् किम् मनुष्याहारकशरीरकायप्रयोगपरिणतं भवति ? अमनुष्याहारक यावत् शरीरकाय प्रयेोगपरिणतं भवति ? भगवानाह - ' एवं जहा ओगाह सठाणे जाव इड्डिपत्तपमत्त संजयसम्मद्दिट्ठिपज्जत्तगसंखेज्जवासाउयजात्र परिणए' आहारकशरीरकायप्रयोगपरिणतं द्रव्यम् एवं यथा अवगाहनामिश्रशरीरकाय प्रयोग परिणत होता है इत्यादि०, उ. हे गौतम ! जैसा आहारक शरीर के संबंध में कहा गया है वैसा ही आहारक मिश्र के संबंध में भी जानना चाहिये । यह पंचम दण्डक है ।
टीकार्थ - इस सूत्रद्वारा गौतमने आहारक शरीरको आश्रित करके प्रभुसे ऐसा पूछा है कि 'जइ आहारगसरीरकायप्पओगपरिणए किं मस्साहारगसरीर कायप्पओगपरिणए,
(
अमणुस्माहार गजाव०
"
भदन्त ! जो द्रव्य आहारक शरीरकाय प्रयोगसे परिणत होता है वह द्रव्य क्या मनुष्यके आहारक शरीर कायप्रयोग से परिणत होता है या अमनुष्यके आहारक शरीरकायप्रयोग से परिणत होता है ? इसके उत्तरमें प्रभु कहते हैं 'एवं जहा ओगाहणसंठाणे जाव इि पत्तपत्त संजयसम्मद्दिडिपज्जत्तन संखेज्जवासाज्य जाब परिणए' हे गौतम ! आहारक शरीरकाय प्रयोगपरिणत द्रव्य जैसा अवगाहना પ્રયાગથી પરિણત થાય છે? કે મનુષ્ય સિવાયના જીવેના આહારક મિશ્રશરીરકાયપ્રયાગથી પરિણત થાય છે? હે ગૌતમ ! જેવું આહારક શરીર વિષે કહેવામાં આવ્યું છે, એવુજ આહારકમિશ્રશરીર વિષે પણ સમજવુ પાંચમુ દડક સમાપ્ત
CC
ટીકા આ સૂત્ર દ્વારા સૂત્રધારે આહારક શરીરકાયપ્રયોગ પરિણત દ્રવ્યનુ પ્રતિપાદન કર્યુ છે. ગૌતમ સ્વામીના શ્ન- जई आहारगसरीरकायप्पओगपरिणए किं मणुस्साहारगसरीर कायप्पओगपरिणए, अमणुस्साहारग जाव. ?" હું ભઇન્ત 1 જે દ્રવ્ય આહારક શરીરકાયપ્રયાગથી પરિણત થાય છે, તે દ્રવ્ય શુ મનુષ્યના અહારક શરીરકાયપ્રયોગથી પરિણત થાય છે કે અમનુષ્યના ( મનુષ્ય સિવાયના જીવાના) આહારકશરીરપ્રયાગથી પરિણત થાય છે ?
उत्तर- -“ एवं जहा ओगाहणसंठाणे
जाव इड्डित्तपत्त संजय सम्मद्दिट्ठि पज्जत्तगसंखेज्जवासाउय जात्र परिणए, " हे गौतम! प्रज्ञापना सूत्रना અવગાહના સંસ્થાન નામના ૨૧ મા પદમા જે પ્રમાણે કહેવામાં આવ્યું છે તે પ્રમાણે