________________
प्रमेयचन्द्रिका टीका श.८ उ. १ सू० ९ सूक्ष्मपृथ्वीकायस्वरूपनिरूपणम् ११३ शित्वस्यैव सन्वेन अष्टस्पर्शे पु चतुर्णाम् अभावेन एकपष्टयधिकैकशत-(१६१)-संख्या चतुर्भिरेव गुणिता (१६१४४६४४) चतुश्चत्वारिंशदधिकपट्शतरूपा भवति, इत्येतत्संख्याहासेन एकत्रिंशदधिकपट्शतोत्तरैकादशसहस्राणि (११६३१) शरीश्वर्णानि भवन्तीति ||मू० ८॥ . अथेन्द्रियवर्णादिनामकमष्टमं दण्डकमाह-'जे अपज्जत्त' इत्यादि ।
मूलम् - जे अपज्जन्तसुहमपुढविकाइयएगिदियफासिदियपओगपरिणया ते वण्णओ कालवनपरिणया जाव आययसंठाणपरिणया वि । जे पजत्तसुहमपुढविकाइय० एवं चेव । एवं जहाणुपुवीए जस्स जइ इंदियाणि तस्स तत्तियाणि भाणियवाणि जाव जे पजत्तसवटसिद्धअणुत्तरजावदेवपंचिदिय - सोइंदिय-जावफासिंदियपओगपरिणया वि। ते वन्नओं कालबन्नपरिणया वि जाव आययसंठाणपरिणया वि ( दंडगा८) ॥ सू० ९ ।।
छाया - यं अपर्याप्तकसूक्ष्मपृथिवीकायिकैकेन्द्रियस्पर्शेन्द्रियप्रयोगपरिणताः वर्णतः कालवर्णपरिणताः यावत् आयतसंस्थानपरिणता अपि । ये पर्याप्तकसंख्या कही गई है उसका कारण यह है कि १६१ कार्म णशरीरमें चार स्पर्श ही होते हैं आठ स्पर्श नहीं होते, इसकारण आठ स्पशों से चार स्पों के अभाव होनेके कारण १६१को ४से ही गुणित किया गया है सो प्राप्त हुई ६४४ संख्याको १२२७५मेंसे कम करने पर ११६३१की संख्या आजाती है। अतः ये ११६३१ शरीरके वर्ण आदि आजाते हैं ॥सू. ८॥ 'जे अपज्जत्तसुहुभपुढविकाइयएगिदियफासिदिय' इत्यादि ।
सूत्रार्थ-(जे अपजत्तमुहुमपुढविकाइयएगिदियफासिदियपओग તેનું કારણ નીચે પ્રમાણે છે- ૧૬૧ કામણ શરીરમાં ચાર જ સ્પર્શ થાય છે – આઠ પર્શ થતા નથી, તેથી ૧૬૧ ૪ ૪ = ૬૪૪ પ્રકારના સ્પર્શને અભાવ હોવાથી ૧૨૨૭૫ માંથી ૬૪૪ બાદ કરવાથી ૧૧૬૩૧ ભેદ થાય છે. આ રીતે તે શરીરના વર્ણદિની અપેક્ષાએ ૧૧૬૩૧ ભેદ થાય છે એમ સમજવું. સૂ ૮ છે
'जे अपजत्तमुहुमपुढवीकाइयएगिदियफासिदिय त्यासूत्रा- (जे अपज्जत्तमुहुमपुढविकाइयएगिदियफासिदियपओगपरिणया