________________
/
प्रमेयचन्द्रिका टीका श. ७ उ ९ सू. ४ रथमुसलस ग्रामनिरूपणम्
७०७
गताः ? कां गतिं गतवन्तः ? कुत्र उपपन्नाः कस्यां गतौ जन्म गृहीतवन्तः ? भगवानाह - ते खलु मनुष्याः संग्रामघातिताः मृत्युं प्राप्ताः अवसन्नाः=प्रायः बाहुल्येन नरकतिर्यग्योनिकेषु उपपन्नाः जन्मगृहीतवन्तः ||सू० ३||
रथमुसलसंग्रामवक्तव्यता |
अथ रथमुसलस ग्रामवक्तव्यतामाह - ' णायमेय' इत्यादि । मूलम् - णायमेयं अरहया, विन्नायमेयं अरहया, रहमुसले संगमे । रहमुसले णं भंते! संगामे वट्टमाणे के जइत्था, के पराजइत्था ? गोयमा ! वज्जी, विदेहपुत्ते, चमरे असुरिं दे असुरकुमारराया जइत्था, नवमल्लई, नवं लेच्छई पराजइत्था । तए णं से कुणिए राया रहमुसलं सगामं उवट्टियं, सेसं जहामहासिलाकंटए नवरं भूयाणंदे हत्थिराया जाव रहमुसलं संगामं ओयाए, पुरओ य से सक्के देविदे देवराया, एवं तहेव जाव चिgs, मग्गओ य से चमरे असुरिंदे असुरकुमारराया, एवं महं कालं किच्चा कहिं गया, कहिं उववन्ना' रोषसे भरे हुए थे, क्रोधसे युक्तथे, युद्धमें मारे गये होनेके कारण अनुपशान्त थे उपशान्तभाव से रहित थे । अतः वे कालअवसर कालकर कहां गये किस गतिको प्राप्त हुए ? और किस गतिमें जन्मको उन्होंने धारण किया ? इसके उत्तर में प्रभु उनसे कहते हैं 'ओसन्नं नरगतिरिक्खजोणिएसु उवचन्ना ' गौतम ! ऐसे पूर्वोक्त मनुष्य प्रायः करके नरक तिर्यच गतिमें उत्पन्न हुए हैं । क्यों कि ऐसी स्थिति में प्रायः उनको आर्त्तध्यान और रौद्रध्यान रहता है | सू० ३ ॥
તેઓ રાષથી યુકત હતા, અતિશય ક્રોધથી યુકત હતા, અને યુદ્ધમા માર્યાં જવાને કારણે અનુપશાન્ત હતા તે તેભેા કાળના અવસર આવતા કાળધમ પામીને કર્યાં ગયા છે? તેમણે કઈ ગતિમાં જન્મ ધારણ કર્યાં છે?
तेना उत्तर भायता महावीर प्रभु ४ छे 'नरगति रिक्खजोणिएस उववम्ना ' તા તે ગતિમાં ઉત્પન્ન થયા છે; કારણ કે તે પ્રકારે યુદ્ધમાં આત્ત ધ્યાન અને રૌદ્રધ્યાનથી યુક્ત રહે છે ાસુ ગા
- 'ओसन्नं' सामान्यतः મરીને નરક અને તિય સ્ત્ર
મરનારા માણસે સામાન્યત: