Page Text
________________
प्रमेयचन्द्रिकाटीका श. ६७. ६ सू. २ मारणान्तिकसमुद्घातस्वरूपनिरूपणम् २९ भणिओ' यथा मन्दरस्य सुमेरोः पर्वतस्य पौरस्त्ये पूर्वदिग्भागे आलापको भणितः उपर्युक्तरीत्या प्रतिपादितः एवं दाहिणेणं, पच्चत्थिमेणं, उत्तरेणं, उड़ढे, अहे' एवं तथैव दक्षिणे दक्षिणदिग्भागे, पश्चिमे पश्चिमदिग्भागे, उत्तरे उत्तरदिग्भागे, ऊर्ध्वम् उपरिभागे अधः अधोभागेऽपि केवलं विदिशां विहाय दशसु दिक्षु विदिचतुष्टयकत्वात् शेषासु पसु दिक्षु विदिचतुष्टयं मुकत्वा शेषासु पसु दिक्षु उपर्युक्ताः पद आलापकाः स्वयमूहनीयाः 'जहा
संबंध यहां जोडलेना चाहिये । 'जहा पुरत्थिमेणं मंदरस्स पव्वयस्स आलावओ भणिओ' जिस प्रकारका आलोप सुमेरुपर्वत की पूर्वदिशा के संबंध में उपर्युक्त रीति अनुसार कहा है 'एवं दाहिणेणं, पचस्थिमेणं, उत्तरेणं, उड्ढे अहे' इसी तरहका आलाप दक्षिणदिग्भाग में, पश्चिमदिग्भाग में, उत्तरदिग्भाग में, ऊर्ध्वदिशामें, अधोदिशामें भी केवलविदिशाओं को छोडकर (शेष ५ दिशाओं में) अपने आप समझलेना चाहिये । अर्थात् चार दिशा और विदिशा तथा उर्ध्व और अधःये दश दिशाएँ हैं सो जैसा आलापक अभी पूर्वदिशाको लेकर प्रकट किया गया है वैसाही पाच दिशा संबंधी पाँच आलापक अपने आप कल्पितकर लेना चाहिये । इन आलापकों के कहते समय विदिशाओंका त्याग कर देना चाहिये क्योंकि लोकान्त प्राविणी गति जीव और पुद्गलकी दिशाओंके अनुसार ही होती है ।
6
યુદ્ધેલો દ્વારા શરીરની રચના કરે છે, એવા પૂર્વાંત વાકય સાથેના સ અંધ અહીં સમજવે. जहा पुरत्थिमेणं मंदरस्स पव्त्रयस्स आलावओ भणिओ' ने प्रारना आसाय४ सुमेरु पर्वतनी पूर्व दिशाने अनुसक्षीने भावाभा भाग्यो छे, 'एवं दाहिणेणं, पच्चत्थिमेणं, उत्तरेणं, उड्ढे, अहे' मे ४ अारना आसाय दक्षिणुद्दिशा, પશ્ચિમદિશા, ઉત્તરદિશા, ઉદિશા અને અધેદિશાને અનુલક્ષીને વિશિાઓને છેાડીને (ખાકીની પાંચ દિશાઓને અનુલક્ષીને)– મનાવી લેવા. કહેવાનુ તાત્પ એ છે કે– ચાર દિશાઓ, ચાર વિદિશાએ, ઉર્ધ્વ`દિશા અને અધાદિશા, એમ કુલ દસ દિશામ્મા છે. પરન્તુ વિદિશાએ સિવાયની ૬ દિશાએને અનુલક્ષીને જ આલાપકેા કહેવા, કારણકે જીવ અને પુ×લની લોકાન્તપ્રાપિણી ગતિ દિશાએ અનુસાર જ થાય છે. પૂર્દિશા સબંધી જેવા આલાપક અહીં આપવામા આવ્યેા છે, એવા જ બાકીની પાંચ દિશા સમધી પાચ આલાકા સમજવા.
| SR No. | 009315 |
| Book Title | Bhagwati Sutra Part 05 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Ghasilal Maharaj |
| Publisher | A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti |
| Publication Year | 1963 |
| Total Pages | 880 |
| Language | Hindi, Sanskrit |
| Classification | Book_Devnagari & agam_bhagwati |
| File Size | 50 MB |