________________
प्रमेयचन्द्रिका टीका श. ७ उ ५ सू. १ तिर्यग्योनिसंग्रहस्वरूप निरूपणम् ५०३ बोध्याः, तथाचोक्तं जीवाभिगमे -
"
'अंडया तिविहा पण्णत्ता, तं जहा- इत्थी, पुरिसा, नपुंसगा । एवं पोयया वि । तत्थणं जे ते संमुच्छिमा ते सव्त्रे नपुंसगा' इत्यादि । छाया - अण्डजाः त्रिविधाः प्रज्ञप्ताः - तद्यथा - स्त्रियः, पुरुषाः, नपुंसकाः, एवं पोतजा अपि तत्र खलु ये ते संमूच्छिमाः ते सर्वे नपुंसकाः, इत्यादि । तदवधिमाह - यावत् 'नो चैव खलु तानि विमानानि व्यतित्रजेत = उल्लङ्घयेत् हे गौतम! इयन्महालयानि खलु एतावद्विस्तृतानि तानि विमानानि प्रज्ञतानि, तथा च यावत्करणात् 'अस्थि विमाणाई विजयाई, वेजयंताई, जयंन्ताई अपराजियाई ? हंता, अस्थि, तेणं भंते ! चिमाणा केमहालयाये विमान इतने बड़े हैं कि इन्हे कोई उल्लंघन नहीं कर सकता है यहां पर भी कथन जानना चाहिये । जीवाभिगमसूत्र में जो इस विषयमें कहा गया हैं वह इस प्रकार से है- 'अड्या तिविहा पण्णत्ता' अडज जीव तीन प्रकारके कहे गये हैं 'त'जहा' वे इस तरह से है -- 'इत्थी, पुरिसा, नपु सगा' स्त्री, पुरुष और नपुंसक 'एवं पोषया वि' इसी प्रकार से पोतज भी तीन प्रकारके होते हैं । ' तत्थणं जे ते समुच्छिमा ते सव्वे नपुंसगा' जितने भी संमूर्छिम जन्मवाले हैं- वे सब जीव नपुंसक वेदनावाले होते हैं । यहाँ पर एवं जहा जीवाभिगमे जाव णोचेव णं ते विमाणे वीइवएज्जा' इत्यादियावत्पदसे 'अत्थि, विमाणाई विजयाई वैजयंताई, जयंताई, अपराजियाई ? हंता, अत्थि, ते णं भंते ! विमाणा के महालया पण्णत्ता ? ગ્રહણ કરવું, તે કથન કયાં સુધી ગ્રહણ કરવું, એ સમજાવતા સૂત્રકાર કહે છે કે હે ગૌતમ ! તે વિમાનો એવડાં મેટાં છે કે કોઇ તેમને મેળગી શકતું નથી,’ અહીં સુધીનુ કથન ગ્રહણ કરવુ આ વિષયને અનુલક્ષીને જીવાભિગમસૂત્રમાં આ પ્રમાણે
छे- ' अंडया तिविद्या पण्णत्ता' अडकवन शु अारना या छे, ' तंजडा ? ते त्रालु प्रहारे। या असा छे - ' इत्थी, पुरिसा, नपुंसगा ' (१) स्त्री, पुरुष शाने (3) नपुंस ' एवं पोयया वि' भेग अभागे पोतन यात्रा प्रारना होय . 'तत्थणं जे ते संमूच्छिमा - ते सव्वे नपुंसगा' भेटला संभूछिम भन्भवाणां कवा छे, `ते मध वा नपुस देहवाना हे थडी 'एवं जहा जीवाभिगमे जाव णो चेव णं ते विमाणे वीइवएज्जा ' छत्याहि सूत्रपाठां ( यावत् ) * પદ વપરાયુ છે, તેથી નીચેના સૂત્રપાઠને ગ્રહણ કરવામાં આવ્યે છે ' अस्थि विमाणाई विजयाई, वैजयंताई, जयंताई, अपराजियाई ? हंता, अस्थि, वेणं भंते । विमाणा के महालया पण्णत्ता ? गोयमा ! जावइयं च णं रिए
जाव
"