Page Text
________________
भगवती सूत्रे तपश्चरणे
३७४
गुर्वादिवैयावृत्यकरणद्वारा
वा ॥१॥
च्यते, यथा आगामि पर्युपणापर्वसु अन्तराय संभाव्यं प्रथममेव तत्तपसः करणम् उक्तञ्च - "होही पज्जोसवणा, मम य तया अंतराइयं होज्जा | गुरुवेयावच्चेणं, तवस्सि गेलन्नयाए सो दाइ तवोकम्मं पडिवज्जड़ तं अणागाए काले । एयं पच्चक्खाणं अणागयं होड़ नायन्त्रं" ॥२॥ छाया- भविष्यति पर्युषणा मम च तदाऽऽन्तरायिकं भविष्यति । गुरोः वैयावृत्येन तपस्विनो (मम) ग्लानतया वा ॥ १ ॥ स तदा तपःकर्म प्रतिपद्यते तद् अनागते काले । एतत्प्रत्याख्यानमनागतं भवति ज्ञातव्यम् ||२|| इति प्रथमो भेदः ॥ १ ॥ एवं तपः पूर्व कर्त्तव्यमासीत् तच्चेत् पश्चात् क्रियते तदा तदेव तपः अतिक्रान्तमुच्यते यथा - व्यतीतपर्युपणादिपर्वसु आचार्यादिवैयावृत्यकरणेन तपो नाचरितमिति विचार्य पश्चात् क्रियते,
वाला है - उस समय गुरु आदि की वैयावृत्ति करने में लगजाने के कारण तपश्चरण करने में मुझे बाधा आने की संभावना इसलिये इस तप को पहिले ही कर लेना चाहिये-ऐसे अभिप्राय से तको पहिले ही कर लेना- सो यह अनागत तप है। सो ही कहा हैहोही जो साइत्यादि पूर्व में करने योग्य जो तप है वह यदि बाद में किया जाता है तो ऐसा वह तप अतिक्रान्त तप कहलाता हैजैसे - पर्युषण पर्व में गुर्वादिक की सेवा करने के कारण मैंने तप नहीं किया है - ऐसा विचार करके पीछे तप करना सो ऐसा तप अतिक्रान्त a कहा गया है
कहा भी है- पज्जोसवाण ए 'इत्यादि' एक तप जिस दिन पूरा होता है उसी दिन दूसरे तपश्चरण का प्रारम्भ कर देना, इससे प्रत्याख्यान की જેમકે અમુક તપ પૂષણમાં કરવા ચેગ્ય છે. હવે કે શ્રમણ એવેા વિચાર કરે કે પર્યુષણમા ગુરુ આદિની વૈયાવૃત્તિ કરવી પડશે, અને તે કારણે તપ કરવામાં મુશ્કેલી પડશે. આ પ્રકારના વિચાર કરીને જો તે શ્રમણ પયુ ષણમાંકરવા ચેાગ્ય તપશ્ચરણુનેપ'ષણુ थडेला ४ भरी से छे. तो तेना ते तपने 'अनागत तय' हे छे होहीपज्जोसवणा ઇત્યાદિ પહેલા કરવા યેાગ્ય જે તપ છે, તેને પહેલા કરવાને ખલે સમય પસાર થઈ ગયા પછી કરવામા આવે, તે તે તપને અતિક્રાન્ત તપ’ કહે છે. જેમકે કેાઇ શ્રમણ એવા વિચાર કરે કે પર્યુષણ પર્વમાં ગુરુ આની સેવા કરવાના કામમાં પડી જવાથી તે સમ કરવા લાયક તપ મારાથી કરી શકાયું નથી, તે પાછળથી તે વ્રત તે શ્રમણુ કરી નાખે છે, तेवा मे अहारना तयने 'अतिान्त तय' हे छे ह्यु पछे - 'पज्जोसवाणए' ४त्याहि એક તપ જે દિવસે પૂરૂ થાય એ જ દિવસે ખીજા તપને પ્રારંભ કરવાથી પ્રત્યાખ્યાનની
| SR No. | 009315 |
| Book Title | Bhagwati Sutra Part 05 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Ghasilal Maharaj |
| Publisher | A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti |
| Publication Year | 1963 |
| Total Pages | 880 |
| Language | Hindi, Sanskrit |
| Classification | Book_Devnagari & agam_bhagwati |
| File Size | 50 MB |