________________
प्रमेयचन्द्रिका टीका श. ७ उ. १ सू.५ श्रमणप्रतिलाभफलवर्णनम्
२७५
टीका - श्रावकप्रस्तावात् तद्विशेषवक्तव्यतां प्ररूपयितुमाह-' समणोवासए णं भंते!" इत्यादि, 'समणोवासए गं भंते! तहारूवं समणं वा, माहणं वा ' गौतमः पृच्छति - हे भदन्त ! श्रमणोपासकः श्रावकः खलु तथारूपम् तथा= तथाप्रकारकं रूपम् = नेपथ्यं सदोरकमुखवस्त्रिकारजोहरणादिवेषो यस्य स तथा, तं तादृशं श्रमणं वा माहनं वा = माहन - स्वयं जीवविराधनारहित्वात् परं प्रति 'माइन मा हन सा जहि मा जहि' इतिवादिनम् 'फासु एस णिज्जेणं असण- पाणअन्नादि का दान करता है - अन्य से नहीं किया जासके ऐसा दुष्कर कार्य करता है - दुर्लभ वस्तु को प्राप्त करता है । सम्यग्दर्शनादि रूप बोधकी प्राप्ति करता है । पश्चात् सिद्ध हो जाता है- यावत् समस्त दुःखों का अन्त कर देता है ।
टीकार्थ - श्रावक के विषय का ही प्रकरण चला आ रहा हैइस लिये सूत्रकार इसी विषय में विशेषवक्तव्यता की प्ररूपणा कर रहे हैं- इसमें गौतम ने प्रभु से ऐसा पूछा है कि- 'समणोवासए णं भंते ! तहारूवं समणं वा माहणं वा फासुएसणिजेणं असण-पाणखाइम- साइमेणं पडिला भेमाणे किं लग्भइ) हे भदन्त ! श्रमणोपासक श्रावक तथारूपवाले- सदोरक मुखवस्त्रिका रजोहरण आदि वेषवालेश्रमण के लिये अथवा स्वयं जीव की विराधना करने से विरक्त होने के कारण 'मत मारो मत मारो' इस प्रकार से दूसरों के प्रति उपदेश ખીજાથી થઈ ન શકે એવું દુષ્કર કા` તે કરે છે, એવા શ્રાવક દુર્લભ વસ્તુની પ્રાપ્તિ કરે છે, સમ્યગદર્શન આદિ રૂપબાધિની પ્રાપ્તિ કરે છે અને અન્તે સિદ્ધ પદ પામે છે, અને સમસ્ત દુખાના અન્તકર્તા બને છે.
Ο
ટીકા – શ્રાવક વિષેનું જ પ્રકરણ ચાલી રહ્યુ છે તેથી સૂત્રકાર આ વિષયને અનુલક્ષીને વિશેષ વકતવ્યતાની પ્રરૂપણા કરે છે– ગૌતમ સ્વામી મહાવીર પ્રભુને એવા अश्न पूछे छे - 'समणोवासए णं भते ! तहारूवं समं वा माहणं वा फाम्नुएसणिज्जेणं असण - पाण- खादिम - साइमेणं पडिलाभेमाणे किं लग्भइ ?" હે ભદન્ત ! જે શ્રમણેાપાસક (શ્રાવક) તથારૂપ શ્રમણને અથવા માહનને આચિત્ત, ( દોષરહિત) તથા એષણાદેષથી રહિત એવા એષણીય અશન, પાન, ખાદ્ય અને સ્વાદ્યરૂપ ચાર પ્રકારના આહારથી પ્રતિલાભિત કરે છે (ચાર પ્રકારના આહારનું દાન કરે છે), તેને કયા લાભની પ્રાપ્તિ થાય છે? ( સદરક મુખવસ્તિકા, રજોહરણુ આદિ વૈષવાળા સાધુને તથારૂપ શ્રમણ' કહે છે જે પાતે જીવની વિરાધના કરતા નથી અને 'भा हलो, भा हलो' मेवा उपदेश आये छे सेवा साधुने 'भाइन' हे छे)