________________
प्रमेयचन्द्रिकाटीका श. ६ उ० ९ सू. २ महर्द्धिकदेव विकुर्व णास्वरूपनिरूपणम् १६७ स्पर्श ० "कर्कशस्पर्शपुद्गलं मृदुकस्पर्शपुद्गलतया, एवं द्वौ द्वौ - - गुरुकलघुक-शीतोष्ण - स्निग्धरूक्षवर्णादीन् सर्वत्र परिणमयति । आलापकौ द्वौ द्वौ-पुद्गलान् अपर्यादाय पर्यादाय । ॥ सू० २ ॥
9
कालगएणं जात्र - सुकिल्लं, एवं णीलएणं जाव सुकिल्लं एवं लोहियपोग्गलं सुकिल्लत्ताए, एवं हालिएणं जाव सुकिल्लं, तं एवं एयाए परिवाडीए गंध-रस फास कक्कडफासपोग्गलं मउथफासपोग्गलत्ताए - एवं दो दो गरुयलय सीय-उसिण - णिद्धलुक्खवनाई सव्वत्थ परि णामे आलावा दो दो पोग्गले अपरियाइत्ता परियाइत्ता) इसी तरह से वह देव काले पुद्गल को लालपुद्गलकेरूपमें परिणमाता है । इसी तरहसे वह देवकाले पुद्गलके साथ यावत् शुक्लपुद्गल को नीलपुद्गल के साथ यावत् शुक्लपुद्गलको लाल पुद्गल के साथ शुक्लपुद्गलको हारिद्रपुद्गल के साथ यावत् शुक्लपुद्गलको परिणमाता है । इसी तरहकी परिपाटी के अनुसार वह देव गंध, रस और स्पर्शको भी परिणमाता है । अर्थात् कर्कशस्पर्शवाले पुद्गलको मृदुस्पर्शवाले पुद्गल के रूपमें वह देव बदल देता है । इसी तरहसे वह देव दो दो विरुद्ध गुणोंकों जैसे गुरुलघुको शीत उष्णको स्निग्ध रूक्षवर्णादिकों सर्वत्र परिणमाता है । यहां 'परिणमाति' क्रियाके दोदो आलापक कहलेना चाहिये एक आलापकमें 'बाहरके पुद्गलोंको एवं गीलएणं जाव सुकिल्ल एवं लोहियपोग्गलं सुक्किलत्ताए, एवं दालिद्दएणं जाव सुकिल्लं, तं एवं एयाए परिवाडीए गंध, रस, फास. कक्कडफास पोग्गलत्ताए - एवं दो दो गरुय लहूय सीय-उसिण - दिलक्खवन्नाई सम्बत्थ परिणामेड, आलावा दो दो पोग्गले अपरियाइत्ता परियाइत्ता ) मे अभा તે દેવ કાળા પુદ્ગલને લાલ પુદ્ગલરૂપે પરિણમાવે છે. અને એજ રીતે તે દેવ કાળા પુદ્ગલને શુક્લ પન્તના દરેક વર્ણના પુગરૂપે પરિણુમાવે છે, નીલ પુદ્ગલને શુકલ પર્યંન્તના, લાલ પુદ્ગલને શુકલ પર્યન્તના, હિરદ્ર (લીલા) પુદ્ગલને શુકલ પર્યંતના વઘુ વાળા પુદ્ગલરૂપે પરિણમા શકે છે આ પ્રકારની પરિપાટી (પદ્ધતિ–ક્રમ) અનુસાર તે દેવ ગંધ, રસ અને સ્પ`ને પણ પરિણુમાવે છે, એટલે કે કંઠાર સ્પર્શીવાળા પુદ્ગલને મૃદુ સ્પર્શીવાળા પુદ્ગલરૂપે તે દેવ પરિણમાવે છે આ રીતે દેવ એ એ વિરૂદ્ધ ગુણ્ાને – જેમકે ગુરૂ લઘુને, શીન ઉષ્ણુને, સ્નિગ્ધ રૂક્ષ વર્ણાદિને સત્ર परिशुभावे छे. अहीं " परिशुभाति " - परिभावे हे, मे ङिमाना मे मे भासाय કહેવા જોઇએ. એક આલાપકમાં એવું કહેવું જોઇએ કે “ બહારના પગલાને ગ્રહણ