Page Text
________________
१५०
भगवतीसूत्रे
आकारतः एकविध विधानाः एकेन विधिना प्रकारेण चक्रवालस्वरूपेण विधा नम् आकारस्य रचना येषां ते एकविधविधानाः भवन्ति, किन्तु 'विन्यारओ अणेगविहविहाणा' विस्तारतो दैर्येण अनेकविधविधाना भवन्ति, तत्रकारणमाह - 'दुगुणा दुगुणप्पमाणाओ जाव अस्सि तिरियलोए असंखेजा दीवसमुद्दा सयंभूरमणपज्जवसाणा पण्णत्ता समणाउसो !' हे श्रमणायुष्मन् ! द्विगुणाः, द्विगुणममाणाः, यावत्-अस्मिन् तिर्यग्लोके असंख्येयाः द्वीपसमुद्राः स्वयम्भूः रमणनामकसमुद्रान्ताः मज्ञप्ताः कथिताः, यावत्करणात् ' पवित्थरमाणा, एगबिह विहाणा' तथा आकार की अपेक्षा ये एक चक्रवालरूप विधान आकारवाले है | एकविध - एक प्रकारका है विधान आकार जिन्होंका वे एकविध विधान हैं । किन्तु 'वित्थारओ अणेगविह विहाणा' विस्तार दीर्घता की अपेक्षासे ये एकविध विधानवाले नहीं हैं अनेकविध वि धानवाले हैं अर्थात् बाहिर के समुद्र विस्तारकी अपेक्षा अनेक प्रकारके स्वरूपवाले हैं । इसमें कारण क्या है तो इस घातको 'दुगुणा डुगुणपमाणाओ, जाव अस्सि तिरियलोए असंखेज्जा दीवसमुद्दा सयंभूरमणपज्जवसाणा पण्णत्ता समणाउसो' प्रभु इस पाठ द्वारा समझाते हुए गौमसे कहते हैं कि हे श्रमणायुष्मन् ! ये द्वीपसमुद्र आगेर दुने दूने प्रमाणवाले है यावत् इस तिर्यग्लोक में ऐसे असंख्यात द्वीप “ से तेणट्टेणं एवं बुच्चइ गौयमा ! बाहिरियाणं दीवसमुद्दा पुष्णा, पुण्णप्पमाणा, चोलट्टमाणा, वास माणा समभरघडत्ताए चिट्ठति " हे गौतम । ते भर में એવું કહ્યું છે કે બહારના દ્વીપ સમુદ્રો પૂર્ણ છે, પૂર્ણપ્રમાણવાળા છે, તરગોથી યુકત છે मने विडासमान है, तथा समान भारवाणा भजथी परिपूर्य घडा नेवा छे. " संठाणओ एग विविहाणा " तथा साधारनी अपेक्षाखे तेथे गोज यूडीना देवा माठारवाजा છે. એક પ્રકારને જ જેમના આકાર હાય છે તેમને એક વિધવિધાનવાળા’’ કહે છે. ते गधा द्वीप समुद्रो भेट ४ प्रारना सारवाना छे. परन्तु "वित्थारओ अणेगविह विहाणा" विस्तारनी अपेक्षा तेभ्येो मनेऽविध विधानवाजा है. पेटले ठे બહારના સમુદ્રોના વિસ્તાર અનેક પ્રકારને છે. તેનું કારણ
66
સમજાવતા સુત્રકાર કહે છે.
66
'दुगुणा - दुगुणष्पमाणाओ, जाव अस्सि तिरियढोए असंखेज्जा दीवसमुद्दा -सयंभूरमणपज्जवसाणा पण्णत्ता समणाउसो !" हे श्रभयुयुष्भन ! नेम भाग અને આગળ જતા જઈએ તેમ ખમણા બમણા પ્રમાણવાળા દ્વીપસમુદ્રો આવતા જામ છે. એટલે કે દ્વીપથી ખમણુ પ્રમાણુ સમુદ્રનું, અને સમુદ્રથી ખમણું પ્રમાણુ દ્વીપનું
"
| SR No. | 009315 |
| Book Title | Bhagwati Sutra Part 05 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Ghasilal Maharaj |
| Publisher | A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti |
| Publication Year | 1963 |
| Total Pages | 880 |
| Language | Hindi, Sanskrit |
| Classification | Book_Devnagari & agam_bhagwati |
| File Size | 50 MB |