Page Text
________________
५३४
Paranीसूत्रे
योगिनः उपशान्तमोहगुगस्थानक वर्तिनः क्षीणमोहगुणस्थान कवर्तिनः सयोगिकेवलिनश्च वर्तन्ते ते ज्ञानावरणं न बध्नन्ति तदन्ये तु बध्नन्त्येव अतो ' भजनया ' इत्युक्तम् | 'अजोगी न बंधइ' 'अयोगी अयोगिकेवली, सिद्धच न बध्नाति, ' एवं वैयणिज्जर्वज्जाओ सत्तत्रि' एवं ज्ञानावरणत्रदेव वेदनीयवजः सप्तापि कर्मकृतयो वेदितव्याः तथाहि-- वेदनीयवर्णानि दर्शनावरणीयादि कर्माणि मनोवचः कॉययोगिनः कदाचिद् वध्नन्ति, कदाचिन्न वध्नन्ति, अयोगी न वध्नाही योगवाले - मन वचन और काय योगवाले जीव ज्ञानावरणीय कर्म का बंध भर्जना से करते हैं-अर्थात् कदाचित् वे करते भी हैं और कदाचित् वे नहीं भी करते हैं । तात्पर्य इसका ऐसा है कि जो मन, वचन, काय योगवाले जीव जबतक ग्यारहवें, बारहवें और तेरहवें गुणस्थान में वर्तमान रहते हैं वे वहाँ पर ज्ञानावरणीय कर्म का बंध नहीं करते हैं । इन गुणस्थानों से भिन्न नीचे के गुणस्थानों में जो जीव रहते हैं वे अवश्य २ ही ज्ञानावरणीय कर्म का बंध करते हैं । इसी बात को सूचित करने के लिये सूत्रकारने यहां भजना पद का प्रयोग किया है । अंयोगि केवली और सिद्ध जीव इन योगों से रहित हो जाने के कारण ज्ञानावरणीय कर्म का बंध नहीं करते हैं । ( एवं वेयणिज्जवज्जाओ सतं वि) ज्ञानावरणीय कर्म की तरह से ही वेदनीयवर्ज सातों ही
प्रकृतियों के विषय में भी जानना चाहिये - तथा च-वेदनीय कर्म को छोड़कर दर्शनावरणीय आदि कर्मप्रकृतियों का बंध ये मन, वचन, काययोगवाले जीव कभी करते हैं और कभी नहीं भी करते हैं । तथा
ચાગી અને કાયયેાગી જીવા જ્ઞાનાવરણીય કાઁના બંધ વિકલ્પે કરે છે એટલે કે કયારેક તે તેના બંધ કરે છે અને કયારેક નથી કરતા. આ કથનના ભાવ નીચે પ્રમાણે છે—મન, વચન અને કાયયેગવાળાં જીવા જ્યાં સુધી અગિયારમાં, ખારમાં અને તેરમાં ગુગુસ્થાનેમાં રહેલા હૈાય છે, ત્યાં સુધી તેઓ જ્ઞાનાવરણીય કર્મ માંધતા નથી, પણ તે ગુણુસ્થાના કરતાં નીચેના ગુણસ્થાનામાં રહેલા જ્ઞાનાવરણીય કમ અવશ્ય ખાંધે છે. એ વાત પ્રકટ કરવાને માટે “ विरुदये जांघे छे, ” मे ऽथनं यु" छे. अयोगी ठेवसी गने सिद्ध આ ચેાગેથી રહિત થઇ જવાને કારણે જ્ઞાનાવરણીય કૃ ખાંધતા નથી.
( एवं वेयणिज्जज्जाओ संत वि ) वेहनीय भ सिवायना सांते उर्भना બંધ વિષેનું કથન જ્ઞાનાવરણીય કર્માંના કથન પ્રમાણે જ સમજવુ'. એટલે કે મન, વચન અને કાયયેાગવાળા જીવા વેદનીય કમ સિવાયના સતે કર્માંના ગ્રંથ કયારેક કરે છે અને કયારેક કરતા નથી, તથા અચેાગી જવા આ સાતે
| SR No. | 009314 |
| Book Title | Bhagwati Sutra Part 04 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Ghasilal Maharaj |
| Publisher | A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti |
| Publication Year | |
| Total Pages | 1151 |
| Language | Hindi, Sanskrit |
| Classification | Book_Devnagari & agam_bhagwati |
| File Size | 74 MB |