Page Text
________________
દ
भगवती सूत्रे
कायाः
' गोयमा जहण्णेणं एगं समयं, उक्कोसेणं आवलियाए असंखेज्जइभाग ' हे गौतम! एकप्रदेशावगाढः सैजः सकम्पः पुद्गलः जघन्येन एकं समयम्, उत्कर्षेण आवलिअसंख्य भागपर्यन्तम् पूर्वोक्तकालविशेषरूपायाः असंख्येयभागम् तिष्ठति, पुद्गलानां कम्पनस्याकस्मिकतया निरेजत्वादीनामिव असंख्येयकालत्वा भावात् । ' एवं जात्र असंखेज्जप एसोगाढे' एवं तथैव यावत्-असंख्येयप्रदेशाचगाढः असंख्येये आकाशादिप्रदेशे अवगाढः स्थितः सैजः सकम्पः परमाणुपुद्गलः हे गौतम! ( जहण्णेणं एवं समयं उक्कोसेकं आवलियाए असखेज्जइभाग) हे गौतम! एक प्रदेश में अवगाढ़ हुआ पुद्गल सकसित अवस्था में कम से कम एक समय तक और अधिक से अधिक आवलिका के असंख्यातवें भागप्रमाण कालतक रहता है । असंख्यात समयों की एक आलिका होती है । इस आवलिका में असंख्यात का भाग देने से जो लव्ध आता है वह असंख्यातवां भाग कहलावेगा - इस भाग प्रमाण कालतक एक आकाश प्रदेश में अवगाढ हुआ पुद्गल अधिक से अधिक
मग की अपेक्षा सकंप कहा गया है। पुद्गलों का कम्पन आकस्मिक होता है | अतः कम्पनरहित निष्कंप- पुद्गल जिस प्रकार से असंख्यात फालतक रहते हैं उस प्रकार से सकंप अवस्था में पुलों का रहना असंख्यात कालतक नहीं बन सकता है । इसलिये सकंप अवस्था में रहने की मर्यादा पुल की आवलिका के असंख्यातवें भाग काल प्रमाण कही गई है । ( एवं जाव असंखेज्जपएमोगाढे ) इसी तरह से यावत्
तेनो न्वाण भापता महावीर अलु हे छे–“ गोयमा ! हे गौतम! " जहणेणं एगं समयं उक्कोसेणं अवलियाए अस खेज्जइ भागं " मे अहेशभां રહેલું પુદ્ગલ, ઓછામાં એછા એક સમય સુધી અને વધારેમાં વધારે આવલિકાના અસંખ્યાતમાં ભાગ પ્રમાણ કાળ સુધી સક'પિત અવસ્થામાં રહે છે. અસખ્યાત સમયેાની એક આવલિકા થાય છે. તે આવલિકાને અસખ્યાત વધુ ભાગવાથી આવલિકાને અસખ્યાતમા ભાગ અને છે. વધારેમાં વધારે એટલા ભાગ પ્રમાણ ( આવલિકાના અસખ્યાતમાં ભાગ પ્રમાણ ) કળ સુધી, આકાશના એક પ્રદેશમાં રહેલું પુદ્ગલ કાળની અપેક્ષાએ સકપ કહેલું છે. પુદ્ગલાનું ક'પન આકસ્મિક હાય છે. તેથી કંપન રહિત ( નિષ્કુપ ) પુદ્ગલ જેવી રીતે અસંખ્યાત કાળ પર્યન્ત નિષ્કપ અવસ્થામાં રહે છે, તેવી રીતે પુદ્ગલેશનું સકપ અવસ્થામાં રહેવાનું અસખ્યાત કાળ સુધી ખની શકતું નથી. તેથી પુદ્દલની સકલ્પ અવસ્થામાં રહેવાની કાળ મર્યાદા આવલિકાના અસંખ્યાતમાં ભાગ प्रभा ही है. " एवं जाव असंखेज्जपए सोगादे " मे ४ प्रभाषे आाशन
| SR No. | 009314 |
| Book Title | Bhagwati Sutra Part 04 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Ghasilal Maharaj |
| Publisher | A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti |
| Publication Year | |
| Total Pages | 1151 |
| Language | Hindi, Sanskrit |
| Classification | Book_Devnagari & agam_bhagwati |
| File Size | 74 MB |