Page Text
________________
भगवतीसूत्रे है (जाव अगणिजीव सरीरा) यावत् शस्त्र परिणामित आदि पूर्वोक्त विशेपणों से युक्त कर दिये जाते हैं-तब ये (अग्निजीव के शरीर हैं." इ" इस प्रकार, से (वत्तव्य सिया) कहे जा सकते हैं । तात्पर्य कहने का यह है कि ये तांबा लोह आदि पदार्थ वैसे तो हैं एकेन्द्रिय पृथिवीजीच' के शरीर क्यों कि ये उसी में उत्पन्न होते हैं । परन्तु जैव ये खानि से बाहर निकालकर भिन्न २ अवस्थाओं में परिणामत बनाने के लिये अग्निद्रारा द्रवीभूत किये जाते हैं तब उस स्थिति में द्रवीभूत स्थिति में अग्निजीव के शरीर हो जाते हैं क्यों कि तंब ये सर्वरूप से
अग्नि जैसे ही हो जाते हैं । बाद में जब ये भिन्न २ अवस्थाओं में डाले दिये जाते हैं और ठोस अवस्था में आ जाते हैं तब ये पुनः पृथिवीं जीव शरीर के रूप से व्यवहृत होने लगते हैं । पदार्थों का ऐसा ही स्वभाव है- जो जैसा निमित्त मिलता है वह वैसी ही पर्याय वाला हो जाता है ! इसी अपेक्षा यह, मघ कथन किया जा रहा है। जब पदार्थ को अग्नि का निमित्त मिलता है और वह उसके निमित्त, बिलकुल द्रवीभूत होकर तद्रूप जैसा बन जाता है। तब वह उसका ही शरीर माना जाता है। ____अब गौतमस्वामी, प्रभु से यह पूछते हैं कि- (अहणं भंते अट्ठी) हे अदन्त । अस्थि-'हड्डी, (अष्ट्रिज्झामे ) जली, हुई हड्डी, (चम्मे) चर्म छ," जाव अगणिजीव सरीरा" मेने शव परिणामित परीत विशेषणोथी युटत ४२राय छ, सारे " अग्निजीव सरोरा इवत्तव्य सिया "तभने मानिय જીવનાં શરીર કહી શકાય છે. આ કથનનું તાસ્પર્ય એ છે કે , તાંબું" આદિ પદાર્થો મૂળતે એકેન્દ્રિય ચૂકાયરૂપ થ છે, કારણે કે તેઓ પૃથ્વીમાં જ ઉત્પન્ન થાય છે. પણ જ્યારે તેને ખાણમાંથી કાઢીને અગ્નિદ્વારા. ગાળવામાં આવે છે, ત્યારે તેઓ અગ્નિકાય જીવના શરીર રૂપે પરિણમી જાય છે, કારણ કે ત્યારે તેઓ સઘળી રીતે અગ્નિ જેવા જ બની ગયાં હર્ય છે. ત્યાર બાદ જ્યારે તેમના જુદા જુદા આકારે બનાવવામાં આવે છે અને ફરી તે ઘન સ્વરૂપમાં આવી જાય છે, ત્યારે ફરીથી તેમને પૃથ્વીકાય જીવન શરીર કહી શકાય છે. પદાર્થોને એ સ્વભાવ હોય છે કે જેવું નિમિત્ત મળે એવી પર્યાયવાળાં તેઓ બની જાય છે. એ વાતને ધ્યાનમાં રાખીને ઉપરત કથન કરવામાં આવ્યું છે. જ્યારે પદાર્થને અગ્નિનું નિમિત્ત મળે છે, અને તે કારણે ત્યારે પદાર્થ બિલકુલ એગળી જઈને અગ્નિ જે જ બની જાય છે, ત્યારે तेने ममिक्षाय ३५ २५ भानपामा मावे छे. अश- "अह गं.भते 1 3 Horat
| SR No. | 009314 |
| Book Title | Bhagwati Sutra Part 04 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Ghasilal Maharaj |
| Publisher | A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti |
| Publication Year | |
| Total Pages | 1151 |
| Language | Hindi, Sanskrit |
| Classification | Book_Devnagari & agam_bhagwati |
| File Size | 74 MB |