Page Text
________________
प्रमेयचन्द्रिकाटी ० श० ६ उ. ४ ० १ जीवस्य सप्रदेशाप्रदेशनिरूपणम् ९९३ कपायिषु मान-मायाकपायिपदविशिष्टबहुत्वदण्डके जीवै-केन्द्रियवर्जः जीवपदम् , एकेन्द्रिय पृथिव्यादिपदानि च वर्जयित्वा त्रिकमङ्गः पूर्वोक्तास्त्रयो भङ्गाः वक्तव्याः, जीवपदे-एकेन्द्रियपृथिव्यादिपदेषु तु अत्रापि उपयुक्तकोधकपायिवत् ‘सप्रदेशाश्च अप्रदेशाश्व ' इति एक एव भङ्गो वक्तव्य उक्तरीत्या । किन्तु 'नेरड्य-देवेहि छभंगा' नैरयिक -देवेषु मान पाथि-मायाकपायिनैरयिकदेवबहुत्वदण्डके पड्' भङ्गाः पूर्वोक्ताः वक्तव्याः, नैरयिकाणां देवानां च मानमायाकपायिणां मध्ये अल्पानामेव मान-मायोदयवनां संभवेन पूर्वोक्तयुक्त्या पड्भङ्गसंभवात् । 'लोभकसाईहिं जीव-एगिदियवज्जो तियभंगो' लोभकषायिषु लोभकपायिपदविशिष्ट वहुत्वदण्डके जीवै-केन्द्रियवर्जः जोवपदस् , एकेन्द्रियपृथिव्यादिपदानि च, वर्जयित्वा त्रिकभङ्गः पूरॆक्तक्रोधकपायियत् भङ्गत्रयं वाच्यम् , जीवैकेन्द्रियेषु तु एककषायवालों में-बहुत्वविषयक द्वितीय दण्डक में जीव पदको और एकेन्द्रिय पृथिव्यादिक पांच पदों को छोड़कर पूर्वोक्त तीन अंग होते हैं। जीवपद में और एजेन्द्रिय पृथिव्यादिक पांच पदों में क्रोधकपायवाले जीवों की तरह 'सप्रदेशाश्च अप्रदेशाश्च ' एसा एक ही भंग होता है। किन्तु ' नेरइय देवेहिं छभंगा' मानकषायवाले और मायाकपायवाले जो नैरयिक और देव है उनके द्वितीय दण्डक में ६ भंग होते हैं। क्यों कि मान और मायाकपायवाले देवों और नारकों में मान और मायाक उदयवाले देव नारक अल्प ही होते हैं, इस लिये यहां पर पूर्वेति ६ भंग कहे गये हैं। 'लोभकसाईहिं जीव-एगिदियवज्जो तियभंगो' लभ कषायवालों के बहुत्वविषयक द्वितीय दण्डकमें जीवपद को और पृथिव्यादिक एकेन्द्रियपदों को छोडकर क्रोधकषायवालों की तरह तीन भंग
(माणकसाई-मायाकसाई जीव एगिदियवज्जो नियभंगो) मानषायामा માયાકષાયવાળામાં બહુ વિષયક બીજા દંડકમાં જીવપદને અને પૃથ્વી ય આદિ પાંચ એકેન્દ્રિય પદોને છેડીને પૂર્વોક્ત ત્રણ ભંગ થાય છે. જીવપદમાં અને પૃથ્વીકાય આદિ પાંચ એકેન્દ્રિય પદેમાં ક્રાધકષાયવાળા જીવના જેજ (समदेशाच अप्रोशाश्च) मा थाय छ, परतु (नेरइयदेवेहि छब्मंगा) માનકષાયવાળા અને માયાકપાયવાળા જે નારકે અને દેવે હોય છે તેમના બીજા દંડકમાં છ ભંગ થાય છે. કારણ કે માન અને માયકષાયવાળા દેવો અને નારમાં માન અને માયાના ઉદયવાળા દેવ અને નારકે ઓછાં હોય છે.
(लोभकसाईहि जीव एगि दियवज्जो तियभंगो) सोलायवाजाना महत्व વિષયક બીજા દંડકમાં છવપદને અને પૃથ્વીકાય આદિ પાંચ એકેન્દ્રિય પદને છોડીને ક્રોધકષાયવાળાના જેવાં જ પૂર્વોક્ત ત્રણ ભંગ થાય છે પરંતુ જીવ
भ १२५
| SR No. | 009314 |
| Book Title | Bhagwati Sutra Part 04 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Ghasilal Maharaj |
| Publisher | A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti |
| Publication Year | |
| Total Pages | 1151 |
| Language | Hindi, Sanskrit |
| Classification | Book_Devnagari & agam_bhagwati |
| File Size | 74 MB |