Page Text
________________
प्रमैrefer to a० ६ उ० ४ सू १ जीवस्य प्रदेशा प्रदेशसनिरूपणम् ९७७ एकेन्द्रियवर्ज : - पृथिव्याचे केन्द्रियपदानि बहुत्वविषयक द्वितीयदण्ड के वर्जयित्वा त्रिकभङ्ग := पूर्वप्रदर्शित भङ्गत्रयं बोध्यम् । एकेन्द्रियपृथिव्यादिपदेषु तु ' समदेशा अप्रदेशाथ ' इत्येक एव भङ्गो वेदितव्यः, तत्र सदा बहूनाम् उत्पच्या तेषाम् अप्रदेशत्वस्यापि वहुत्वसंभवात् । ' नेरइय- देव - मणुहि छन्भंगा ' नैरयिकदेव- मनुजेषु षड् भङ्गाः अवसेयाः । तत्र असंज्ञिनोऽपि जीवाः प्रथमनरके भवनपतित्रानव्यन्तरेषु च उत्पद्यन्ते अतः प्रथमनरकनैरयिकाणां भवनपतिवानव्यन्तराणां च संज्ञिनामपि पूर्वभवी यासंज्ञिभ्यः उत्पादात् भूतपूर्वगत्या असंज्ञित्वमवसेयम् । तथा असंज्ञी सम्बन्धी पहुत्व विषयक द्वितिय दण्डक में तीन भंग होते हैं ऐसा जानना चाहिये-ये भङ्ग तीन अभी २ ऊपर दिखला ही दिये गये हैं। यहां जो पृथिवी आदिक एकेन्द्रियों को छोड़ने के लिये कहा गया है, सो उसका कारण यह है कि इन एकेन्द्रिय पृथिवी आदिक पदों में " सप्रदेशाश्च अप्रदेशाश्च " ऐसा एक ही भङ्ग होता है। इसका कारण उन पृथिव्यादिकों में अनेक जीवों की उत्पत्ति होती है इस कारण उत्पद्यमान अनेक जीव अपनी उत्पत्ति के प्रथम समय में अप्रदेश होते हैं अतः वहां पूर्वोत्पन्न अनेक जीव सप्रदेश और उत्पद्यमान अनेक जीव अप्रदेश हैं ऐसा जानना चाहिये ।
" रइय-देव- मणुएहिं उन्भगो " नैरथिक, देव और मनुष्यों में छह भंग होते हैं - असंज्ञी जीव भी प्रथम नरक में भवनपति देवों में और वानव्यन्तर देवों में उत्पन्न होते हैं । इसलिये संज्ञी भी प्रथम नरक के नारकियों को, भवनपतिदेवों को, और वानव्यन्तरदेवों को, पूर्वभ
કમાં ત્રણ ભંગ થાય છે, એમ સમજવું, એ ત્રણે ભંગા ઉપર ખતાવ્યા પ્રમાણે ( સંજ્ઞી જીવાના ત્રણ ભ′ગ પ્રમાણે) સમજવા. એકેન્દ્રિય જીવાને તેમાં સમાવેશ નહીં કરવાનું કારણ એ છે કે પૃથ્વીકાય આદિ એકેન્દ્રિય જીવામાં " सप्रदेशाच अदेशाश्च" सेवा मे लग थाय छे તે પૃથ્વીકાય આફ્રિકામાં અનેક જીવાની ઉત્પત્તિના
હાય છે, તેથી ત્યાં પૂવેત્પન્ન અનેક જીવેા સપ્રદેશ હોય છે અને ઉત્પદ્યમાન
( उत्पन्न थता ) मने लवो अप्रदेश होय छे, शुभ समन्वु.
तेनुं अरण यो हो है પ્રથમ સમયે અપ્રદેશ
66
'रइय- देव मणुहि छभगो " नार, हेव
ने मनुष्याभांछ लं ચાય છે—મસ'ની જીવે। પણ પહેલી નરકમાં, ભવનપતિ વેશમાં અને વાનભ્યન્તર દેવામાં ઉત્પન્ન થાય છે. તેથી સંજ્ઞી હાવા છતાં પણ પહેલી નરકના નારાને, ભવનપતિ દેવાને અને વાનભ્યન્તર ધ્રુવને
भ
१२३
| SR No. | 009314 |
| Book Title | Bhagwati Sutra Part 04 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Ghasilal Maharaj |
| Publisher | A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti |
| Publication Year | |
| Total Pages | 1151 |
| Language | Hindi, Sanskrit |
| Classification | Book_Devnagari & agam_bhagwati |
| File Size | 74 MB |