Page Text
________________
भगवती सूत्रे
२०६
इत्यर्थः यो भगा भवन्ति । तथाहि संज्ञिनो जीवाः पूर्वोत्पन्नान् द्वयादिसमयस्थितिका अपेक्ष्य कालतः समदेशाः भवन्ति ९, उत्पादविरहानन्तरं च एकस्योत्पत्तौ तस्य प्रथमसमयस्थितिदशायां - बहवः समदेशाः, एकः अमदेशथ २, बहूनामुत्पत्तिसमयप्राथम्ये तु बहवः संज्ञिनः सपदेशाथ वहवः अमदेशाव भवन्ति ३, इति रीत्या भङ्गत्रयं बोध्यम् । एवं सर्वपदेषु विज्ञेयम् । केवलमेतयो दण्डकयो : एकेन्द्रिय - विकलेन्द्रिय-सिद्ध- पदानि न वक्तव्यानि तेषां संज्ञिविशेपगत्वासंभवात् । असन्नीहिं एगिंदियवज्जो तियभंगो' असंजिषु असंज्ञिविषये
बहुत्व विषयक द्वितीय दण्डक में जीवादिक पदों में तीन भन होते हैं वे इस प्रकार से होते हैं-संज्ञी जीव छ्यादिक समय की स्थिति वाले पूर्वोत्पन्नसंज्ञी जीवों की अपेक्षा लेकर काल की अपेक्षा से सप्रदेश होते हैं । और उत्पाद विरह के अनन्तर जब एक जीव की उत्पत्ति होती है तब उसकी प्रथम समय की स्थितिदशा में अनेक संज्ञी जीव सप्रदेश और एक संज्ञी जीव अप्रदेश ऐसा कहा जाता है । तथा जय अनेक संज्ञी जीवों की उत्पत्ति के समय की प्रथमता रहती है तब अनेक संज्ञी जीव सप्रदेश, और अनेक संज्ञी जीव अप्रदेश हैं ऐसा कहा जाता है। इस तरह से यहाँ ये तीन भंग हैं । इसी तरह से सर्व पदों में जानना चाहिये । केवल इन दो दण्डकों में एकेन्द्रिय, विकेलेन्द्रि य और सिद्ध इन पदों को कहना चाहिये। क्यों कि इन सब में (संज़ी) इस विशेषण का अभाव है । ' असनीहिं एगिंदिघवज्ञो नियभंगो " असंज्ञी जीवों में अर्थात् पृथिवी आदिक एकेन्द्रिय पदों को छोड़कर
તેમાંના બહુ વિષયક બીજા દંડકમાં, જીવાદિક પદોમાં ત્રણ ભગ થાય છે. તે ત્રણ ભંગ નીચે પ્રમાણે સમજવા-(૧) એ ત્રણ આદિ સમચેની સ્થિતિવાળા પૂર્વોત્પન્ન સ ́જ્ઞી જીવેની અપેક્ષાએ સન્ની જીવેા સપ્રદેશ હાય છે. (ર) અને ઉત્પાદ વિરહૅ બાદ જ્યારે એક જીવની ઉત્પત્તિ થાય છે, ત્યારે તેની પ્રથમ સમયની સ્થિતિદશામાં અનેક સ’ની જીવા સપ્રદેશ હાય છે પણ એક જ સન્ની છવ અપ્રદેશ હૈાય છે. (૩) તથા જ્યારે અનેક સંજ્ઞી જીવાની ઉત્તત્તિના સમયની પ્રથમતા રહે છે, ત્યારે અનેક સન્ની જીવા સપ્રદેશ હાય છે અને અનેક સન્ની જીવા અપ્રદેશ હોય છે. આ પ્રકારના ત્રણ ભંગ અહીં બને છે, એજ પ્રમાણે બધાં પદ્યમાં સમજવું પરંતુ આ એ દડકામાં એકેન્દ્રિય, વિકસેન્દ્રિય અને સિદ્ધના સમાવેશ કરવા નહીં, કારણ કે તેમને ‘સન્ની’ વિશેષણ લાગુ પડતું નથી. " असन्नीहिं एगि दियवज्जो तियभंगो" पृथ्वीકાયિક આદિ એકેન્દ્રિય સિવાયના અસની છવામાં બહુવચનવાળા ખીજા દંડ
| SR No. | 009314 |
| Book Title | Bhagwati Sutra Part 04 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Ghasilal Maharaj |
| Publisher | A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti |
| Publication Year | |
| Total Pages | 1151 |
| Language | Hindi, Sanskrit |
| Classification | Book_Devnagari & agam_bhagwati |
| File Size | 74 MB |