Page Text
________________
प्रमेयचन्द्रिका टीका. श. ३ उ.४ सू.२ क्रियवायुकायवक्तव्यतानिरूपणम् ६२५ दिशि एकपताकाकार रूप निर्माय गतिं करोति, अथवा 'दुहओ पडागं गच्छा!' द्विधा पताकं गच्छति ! द्विपताकाकारं रूपं कृत्वा गतिं करोति ! भगवान् तदुत्तरमाह-'गोयमा ! इत्यादि । हे गौतम ! 'एगओ पडागं गच्छइ' नो द्विधा पताकं गच्छति । गौतमः पुनः पृच्छति-'सेणं भंते ! किं वाउकाए पंडागा! हे भगवन् ! स खलु वायुकायः पिताका ! किंपताकास्वरूप एव ! भगवान् आह-'गोयमा! हे गौतम ! 'वाउकाएणं से' स खलु वायुकायः नो खलु पडागा' नो किल सा पताका वायुकायः ॥ सू०२॥ 'से भंते ! किं एगओ पंडागं गच्छइ ! दुहओ पडागं गच्छइ ?' हे भदन्त ! वह वैक्रिय वायुकाय एक पताकाके आकारवाला रूपं बनाकर एकदिशामें गति करता है ? अथवा दो पताका के आकारवाला रूप बनाकर गति करता है ? इस प्रश्नका उत्तर देते हुए प्रभु गौतमसे कहते हैं कि-'गोयमा' हे गोतम ! 'एगओ पडागं गच्छई' नो दुहओ पडागं गच्छइ । वह वैक्रिय वायुकाय एक पताका के आकारवाला रूप बनाकर एक दिशामें गमन करता है, दो पताका के आकारवाला रूप बनाकर गति नहीं करता है। 'से णं भंते ! किं वाउकाए पडागा.' गौतमने जब प्रभुसे ऐसा प्रश्न किया कि हे भदन्त ! वायुकाय क्या पताको स्वरूप ही है ! तब प्रभुने इसका उत्तर दिया कि-'गोयमा ! वाउकाए णं से, नो खलु सा पडागा' हे गौतम ! वह तो वायुकाय है पताका स्वरूप नहीं है। तात्पर्य यह है कि वायुकाय एकेन्द्रिय जीव है और पताका अजीव है-अत: वायुकाय पताकारूप नहीं हो सकता है ॥ सू० २ ॥
प्रश्न---' से भंते ! किं एगो पडागं गच्छा, दुहजो पडागं गच्छइ!' હે ભદન્ત ! તે ક્રિય વાયુકાય એક પતાકાના આકારનું રૂપ બનાવીને એક દિશામાં ગતિ કરે છે કે બે પતાકાના આકારનું રૂપ બનાવીને ગતિ કરે છે?
उत्तर- गोयया! गौतम! ' एगओ पडागं गच्छद, नो दुहओ पडागं गच्छद' ते वैश्य वायुय मे पताना मारवाणु ३५ मनावीर ४ हिमा ગમન કરે છે, બે પતાકાના આકારવાળું રૂ૫ બનાવીને ગમન કરતું નથી.
प्रश्न-से गं भंते? किं वाउकाए पडागा!! 3 महन्त शुवायुय પતાકારવરૂપ જ છે?
उत्तर-'गोयमा चाउकाए णं से, नो खलु सा पडांगा' गीतम! ત તે વાયુકાય જ છે, પતાકા સ્વરૂપ નથી. તેનું કારણ નીચે પ્રમાણે છે-“હુકા એકન્દ્રિય જીવ છે અને પતાકા અજીવ છે. તે કારણે વાયુકાય પતાકારૂપ હોઈ શકે જ नही. ॥सू. २॥
| SR No. | 009313 |
| Book Title | Bhagwati Sutra Part 03 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Ghasilal Maharaj |
| Publisher | A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti |
| Publication Year | 1963 |
| Total Pages | 1214 |
| Language | Hindi, Sanskrit |
| Classification | Book_Devnagari & agam_bhagwati |
| File Size | 37 MB |