Page Text
________________
सुधा टीका स्था० ७ सु. ४६ विनयस्वरूपनिरूपण
७२ई
पूर्वोक्त एवार्थी नञर्थरहितत्वेनात्र योज्यः यथा 'अपापक ' इतिस्थाने 'पापक' इत्यादियोजना कर्त्तव्या एवं प्रशस्ता प्रशस्तभेदभिन्नो वाग्विनयोऽपि वोध्यः । तथा - प्रशस्त काय विनयः कुशलात्मककार्याविनयः सप्तविधः प्रज्ञतः, तथा आयुक्तंगमनम् - आयुक्तम् = सोपयोगं यथास्यात्तथा गमनम्, यद्वा - आयुक्तगमनमित्येकं पदं तेन आयुक्तस्य - उपयुक्तस्य = प्रतिसंलीनयोगस्य यद् गमनं तदित्यर्थः ॥ १ ॥ रूप होता है, यहां पापक आदि का पूर्वोक्त रूप से विपरीत रूप मेंविचार कर लेना चाहिये । यही बात यहां टीकाकारने " पूर्वोक्तएवार्थी - नञर्थरहितत्वेनात्र योज्यः " इस पंक्ति द्वारा प्रकट की है।
इसी तरह से प्रशस्त अप्रशस्न भेद से वागू विनय ( वचन विनय ) भी सात प्रकार का है, जैसे- अपापक वाश्विनय, १ असावद्यवाग् विनय २, इत्यादि ३ इसी प्रकार से अप्रशस्त वाग्रचिनय भी पापकवागूविनय १ असावद्यवाग्विनय २ इत्यादि,
इसी तरह से प्रशस्त काय विनय भी सात प्रकार का है - जैसेआयुक्त गमन रूप काय विनय ( उपयोगसहित चलना ) १ आयुक्त स्थान रूप काय विनय २, आयुक्त निपद रूप काय विनय ३, आयु. त्वग्वर्तन रूप कार्याविनय ४, आयुक्त उल्लंघन रूप कार्याविनय आयुक्त प्रलंघन रूप कार्याविनय ६ और आयुक्त सर्वेन्द्रिययोग योज
અપ્રશસ્ત મનાવિનય અકુશલચિન્તન રૂપ હાય છે.
અપાપક મનેવિનય આફ્રિ સાત પ્રકારના પ્રશસ્ત મનાવિનય કરતા આ સાત અપ્રશસ્ત મનેાવિનયનું વિપરીત સ્વરૂપ સમજવું, એજ વાત અહીં ટીકા भरे नीचेना सूत्रपाठ द्वारा अष्ट उरी छे-" पूर्वोक्त्तएवार्थे नञर्थरहितत्वेनात्र योग्यः "
એજ પ્રમાણે વાગ્વિનયના પણુ અપ્રશસ્ત અને પ્રશસ્ત નામના બે ભેદ પડે છે, પ્રશસ્ત વાવિનયના નીચે પ્રમાણે સાત ભેદ પડે છે-(૧) અપાપક वाजूविनय, (२) असावद्य वाजूविनय, (3) सावध वाविनय से प्रभाते, પ્રશસ્ત મનેાવિનયના વાગ્વિનયના પશુ પાપક વાડ્વનય, સાવદ્ય વાગ્વિનય આદિ સાત ભેદ સમજવા.
પ્રશસ્ત કાયવિનયના નીચે પ્રમાણે સાત પ્રકાર પડે છે
(१) आयुक्त गमनश्य अयविनय ( उपयोग सहित यास ते ) (२), આયુક્ત સ્થાનરૂપ કાયવિનય, (૩) આયુક્ત નિષદરૂપ કાયવિનય, (૪) આયુક્ત ત્વવત્નરૂપ કાયવિનય, (૫) આયુક્ત ઉલ્લ ધનરૂપ કાયવિનય (૬) આયુક્ત असं धनश्यायविनय, भने, (७) आयुक्त सर्वेन्द्रिययोगयोन्नता,
| SR No. | 009310 |
| Book Title | Sthanang Sutram Part 04 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Ghasilal Maharaj |
| Publisher | A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti |
| Publication Year | 1965 |
| Total Pages | 773 |
| Language | Hindi, Sanskrit |
| Classification | Book_Devnagari & agam_sthanang |
| File Size | 43 MB |