________________
सुधा टीका स्था-७ सू०३२ सयमासंयमादिमेदनिरूपणम्
८६८१
}
ननु आरम्भादीनामुपद्रावणादयोऽर्या अभिहिताः अजीचेषु च तदसंभवात् अजीत्रकायारम्भादयोऽसंम्भविनः ततथ आरम्भादीनां यत् सप्तविधत्वमुक्तं तदसंगतम् ? इतिचेत्, आठ अनीनेषु वस्त्रपात्रादिषु समाधिना ये जीवास्तदपे क्षया आरम्भादय संभवति अथवा अपतनया ग्रहणे स्थापने च पात्रादीनां वायुकायोदीरणात् भयं जीवविरावना संभवति । जीवाच अनीवाश्रिता इति अजीवस्य प्राधान्यात् अनी कायारम्भाद्युक्तिर्न विरुध्यते इति आरम्भादीनां सप्तविधत्वं निरवद्यमेवेति ॥ सू० ३२ ॥
विचार करना यह संकल्प रूप संरम्भ है ।
शंका- आरम्भ आदिकों के जो ये उपद्रावण आदि रूप अर्थ प्रकट किये गये हैं-सो अजीवोंनें ये घटिन नही होते हैं - अतः अजीब कायारम्भ आदि वहां नहीं बन सकते हैं, इसलिये वहां नहींबन सकने के कारण आरम्भ आदिकों में जो सप्तविधता कही गई है, वह ठीक नहीं बैठती है ?
उत्तर -- ऐसा कहना ठीक नहीं है, क्योंकि अजीब जो वस्त्रपात्रादिक हैं, उनमें समाश्रित जो जीव हैं, सो उनकी अपेक्षासे आरम्भ आदिक होते हैं, अजीवात जीव होते हैं, इसलिये अजीव की प्रधानता लेकर अजीव कायारम्भ आदिका कथन विरुद्ध नहीं पड़ता है, इस तरह आरम्भ आदिकों में सप्त प्रकारताका प्रतिपादन निर्दोषही है, अथवा अघतनासे लेने में और रखने में वायुकाचादिककी अवश्य विराधना होती है ||०३२|| વિચાર કરવા રૂપ સપનુ' નામ સ ́ર ભ છે,
શ’કા—આરંભ દિકાના જે ઉપદ્રાવણુ આદિ રૂપ અર્થ પ્રકટ કરવામાં આવ્યા છે, તેમને અજીવામાં ઘટાવી શકાતા નથી. તેથી અહીં અજીવકાય 'રભાદિ રૂપ પ્રકાર સભવી શકતા નથી. તે કારણે આરંભ આફ્રિકાના સાત પ્રકાર કહેવાને બદલે ૬ પ્રકાર જ ઠંડેવા જોઇએ.
ઉત્તર–આ પ્રકારની શકા અસ્થાને છે, કારણ કે વસ્ત્રાદિક અજીવામાં અનેક જીવે આશ્રય લઈને રહેલા હોય જો વજ્રપાત્રાદિકને યતનાપૂર્વક તેમને ઉપભેગ કરવામાં ન આવે, તે તેમને અશ્રયે રહેલા જીવાતું ઉપમન આદિ થવાના સ’ભવ રહે છે. અજીત્રાશ્રિત જીવ હાય છે, તેથી અજીવની પ્રધા નતાને લીધે અજીવકાયારભ આદિનું કથન વિરુદ્ધ પડતું નથી. આ પ્રકારે આરભ આફ્રિકાના સાત પ્રકાર કહેવામાં કોઈ દેષ નથી અથવા અયતના પૂર્વીક વસ્ત્રા દિકને લેવા મૂકવાથી વાયુકાયિકાની અવશ્ય વિરાધના થાય છે. !! સૂ. ૩૨ ॥
स्था०-८६
