Page Text
________________
४६
स्थान
"
कर्मादिदर्शनार्थं गमनरूपेत्यर्थः । यद्वा-' दृष्टिजा ' इतिच्छाया । दृष्टेजता दृष्टिगा, दर्शनजनिता क्रियेत्यर्थः । १। पृष्टिस- पृश्नः तदस्ति निमित्त तया यस्यां सा-जीवादीन् रागादिना पृच्छतो या किया सा सावद्यप्रश्वजनिता क्रियेत्यर्थः । ' स्पृष्टिका ' इति वा च्छाया । स्पृष्टं = स्पर्शनं तदस्ति निमित्तत्तया यस्यां सा- रामादिना स्पृशतो या क्रिया सा स्पर्शजन्या- क्रियेत्यर्थः । 'पृष्टिना' इति वा च्छायाक्षे पूर्वोक्तएवार्थी बोभ्यः ।
यह दृष्ट निमित्त रूपसे जिस किया है, वह दृष्टिका किया है, यह दृष्टिका क्रिया अश्वादिके चित्र आदिको देखने के लिये गमन करने रूप(जाने रूप ) होती है, अथवा " विडिया " की संस्कृत छाया (6 दृष्टिजा " ऐसी भी हो सकती है, इस में देखनेसे जो क्रिया होती है, वह दृष्टिजा किया है, ऐसा अर्थ होता है १। पृष्टिका-पृष्ठ नाम प्रश्नका है, यह प्रश्न जिन क्रियामें निमित्त होता है, वह दृष्टिका किया है, ऐसी यह पृष्टिका क्रिया जीवादियों के विषय में या रागादिकों के चिपमें पूछने वाले को होती है, अथवा सावध प्रश्नसे जो क्रिया उत्पन्न होती है, वह पृष्टिका क्रिया है, अथवा " पुट्टिया " की संस्कृत छाया " स्पष्टिका " ऐसी भी होती है, इसका अर्थ ऐसा होता है, कि जिस क्रियामें स्पर्शन निमित्त होता है, वह स्पृष्टिका क्रिया है, रागादिके
રૂપ જે વસ્તુ છે તેનું નામ દૃષ્ટ છે, જે ક્રિષામાં આ દૃષ્ટ નિમિત્ત રૂપ હોય છે તે ક્રિયાને દૃષ્ટિકા ક્રિયા કહે છે. આ દૃષ્ટિકા ક્રિયા અય્યાદિકાનાં ચિત્રને જોવાને માટે ગમન કરવા રૂપ હોય છે.
અથવા दिट्टिया " नी संस्कृत छया << તેના અર્થ આ પ્રમાણે થાય છે દેખવાથી જે ક્રિયા થાય છે, તેને દૃષ્ટિજા दृष्टिजा " सेवामां आवे तो दिया हे छे. "
""
(૨) પૃષ્ટિકા ક્રિયા—પૃષ્ઠ એટલે જે પૂછવામાં આવે તે પ્રશ્ન જે ક્રિયામાં તે નિમિત્ત રૂપ ાય છે, તે ક્રિયાને પૃષ્ઠિકા ક્રિયા કહે છે. જીવાદ્વિર્ડના વિષયમાં અધવા રાગાદિકાના વિષયમાં પ્રશ્ન પૂછનારને આ ક્રિયા લાગે છે. અથવા સાવદ્ય પ્રશ્નથી જે ક્રિયા ઉત્પન્ન થાય છે, તેને વૃષ્ટિકા डिया हुडे छे. मधवा " पुट्टिया " नी संस्कृत छाया स्पृष्टिका તેના અર્થ આ પ્રમાણે થાય છે-“ જે ક્રિયામાં સ્પર્શી નિમિત્ત રૂપ હાય છે પણ થાય તે ક્રિયાને સ્પુષ્ટિકા ' ક્રિયા કહે છે. ” રાગાદિકને વશવર્તી થઈને સ્પર્શ કરનાર
८८
"
| SR No. | 009310 |
| Book Title | Sthanang Sutram Part 04 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Ghasilal Maharaj |
| Publisher | A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti |
| Publication Year | 1965 |
| Total Pages | 773 |
| Language | Hindi, Sanskrit |
| Classification | Book_Devnagari & agam_sthanang |
| File Size | 43 MB |