________________
स्थानानसूत्रे तिर्यग्योनिकाः पूर्वरदेव । असंख्येयवायुकाः संजिन ए भवन्तीति संज्ञिग्रहणमंत्र नियमार्थ बोध्यम् , न त्वमािनां व्यवच्छेदार्थम् , असंज्ञिनामसंख्येयवर्षायु'कत्वाभावादिति । एवमेव - युगलापेक्षया असंख्येयवर्षायुकाः संज्ञि मनुष्या व्यन्तरा ज्योनिष्का वैमानिका अपि बोध्या इति ।
उक्तं चात्र गाथाद्वयम्- " निरइरअसंखाऊ, तिरिनणुभा सेसए उ छम्मासे ।
इगविगला निरुपकप,-तिरिमणुया आउयतिभागे ॥ १ ॥ असेसा सोवकम-तिभाग नवभाग सत्तत्रीसइमे ।
वंधति परभवाउं, नियमभये सबजी या उ ॥ २॥" ___ छाया-निरयिसुरा असंख्यायुपस्तियग्मनुष्याः शेष के तु पण्मासे ।
एकविकलाः निरूपक्रमनिर्यग्मनुजाः आयुपखिभागे ॥ १ ॥ अवशेपाः सोपक्रमास्त्रिमागे नवभाने सप्तविंशतितमे ।
बध्नन्ति परभायुः निज कभये सर्वजीवास्तु, ।। २ ।। इति । छह माहकी बाकी रहती है, नप परगवकी आयुका बन्ध करते हैं । असंख्यात वर्षको आयुगाले संशोही जीव होते हैं इसलिये “संझिग्रहण" यह यहां नियमार्थ है, ऐशा जानना चाहिये असंज्ञियोंकी निवृत्तिके लिये नहीं क्योंकि असंज्ञियोंकी आयु असंख्यात वर्षकी नहीं होती है, इसी तरह युगलियों की अपेक्षासे असंख्यात वर्ष की आयुवाले संज्ञी मनुष्य व्यन्तर ज्योतिष्क और वैमानिक भी जानना चाहिये इस . विषय में दो गाथाएँ इस प्रकार कही गई हैं. "निरइसुर असंखाऊ" इत्यादि ।
અસંખ્ય ત વર્ષના આયુષ્યવાળા સંજ્ઞી પંચેન્દ્રિય તિર્યચે પણ જયારે તેમનું છ માસનું આયુષ્ય બાકી રહે છે ત્યારે પરભવના આયુને બધ કરે છે. सभी वानुमायुष्य १ २ सात वर्षानु.य छ तेथी “ संनिग्रहण " આ પદ અહીં નિયમ દર્શાવવા માટે વપરાયું છે અસંજ્ઞીઓની નિવૃત્તિને માટે આ પદ વપરાયું નથી, કારણ એ અસંસીઓનું આયુય અસંખ્યાત वर्षनु उातु नथी..
એ જ પ્રમાણે યુગલીઓ, અસંખ્યાત વર્ષના આયુવાળા સજ્ઞી મનુષ્ય વ્યન્તર, તિષ્ક, અને વૈમાનિકે વિષે પણ સમજવું. આ વિષયને અનુसाक्षी नीय प्रमाणे मे गाया। भापामा भावी छ : “ निरइसुरअसंखाऊ" ઇત્યાદિ. આ ગાથાઓને ભાવાર્થ નીચે પ્રમાણે છે –
