Page Text
________________
सुधा का स्था०६ खू२६२ समेहमायुर्वन्धनिरूपणम्
४९१ ... बन्धस्य पनिधमुपक्रम्य यदायुपः एविधत्वमुच्यते, तत् आयुपोगन्धाव्यतिरे
काद् बद्धस्य चैवायुष आयुर्णपदेशविषयत्वादिति । इत्थं सामान्यतः पविध. मायुर्वन्धमभिधाय सम्प्रति तमेव नारकादिजीताश्रितत्वेन पाह-'नेरइयाणं' इत्यादि । नैरविकादि वैमानिकान्तानामेकमस्य आयुर्वन्धः पूर्वोक्तः पइविधी बोध्यः । तथा-नैरयिकाजीवाः नियम्गत् षण्मासावशेषायुष्का:-पण्मासा अबशेषा अवशिष्टा यस्मिस्ताशमायुर्या ते तथाभूताः सन्तः परमविकायुकपरभवसम्बन्धिकम् आयुः प्रकुर्वन्ति-बधनन्ति । एवमेव असुरकुमारादिस्तनितकु. मारान्ता भवनवासिनो देवा अपि दोध्याः । असंख्येयवर्षायुकाः संज्ञिपञ्चेन्द्रियन्द्रिय जात्यादि नामशर्म हैं, उनकामी उघ उस समय जीवको हो जाता है, आयुबन्धमें षट्विधनाका उपक्रम करके जो आयुमें पविधता कही है, वह आयुबन्धले अभिन्न होने के कारण कही गई है, क्योंकि बद्ध आयुमेंही आयुका व्यपदेश होता है, इस प्रकार सामान्यतः छ प्रकारके आयुबन्धका कथन करके अब उसी बन्धका कथन नोरकादि जीवोंका आश्रित करके सूत्रकार करते हैं " नेरयाणं छविहे आउय. बंधे० " इत्यादि । नैरयिकसे लेकर वैमानिक तरके एक २ जीवका आयबन्ध पूर्वोक्त रूपले छह प्रकारका होना है, तथा-नैरयिक जीव परि. श्रमसे जब उनकी आयु ६ छहमासकी शेष रह जाती है, तब परमवकी आयुका बे बन्ध करते हैं । इस तरह से आशुबन्धका यह कथन असुर कुमारसे लेकर स्तनितकुमारों तकमें जानना चाहिये तया असंख्यात वर्षकी आयुवाले संज्ञी पश्चेन्द्रि र तिर्यश्च भी नियमले जब उनकी आयु પંચેન્દ્રિય જાત્યાદિ નામકર્મ છે તેમને પણ તે સમયે જીવમાં ઉદય થઈ જાય છે. આયુબમાં ષટ્ વિધતા (છ પ્રકારતા) ને ઉપક્રમ કરીને અ.યુમાં જે ષ, વિધતા કહી છે તે આયુબન્ધથી અભિન્ન હોવાને કારણે કહી છે. કારણ કે બદ્ધ આયુમાં જ આયુને ચપદેશ થ ય છે આ પ્રકારે છ પ્રકારના આયુ બન્યનું સામાન્ય રૂપે કથન કરીને હવે સૂવકાર નારકાઢિ જીને આશ્રિત કરીને એ જ બન્ધનું કથન કરે છે.
" नेरइयोणं छविहे आउयबंधे" त्यादि, નારથી લઈને વિમાનિક પર્યાના પ્રત્યેક જીવને આયુબ પૂક્તિ છ પ્રકાર હોય છે. જ્યારે નારક જીવનું છ માસનું આયુષ્ય બાકી રહે. ત્યારે તે નિયમથી જ પરભવને બન્ધ કરે છે આયુબન્ધનું આ પ્રકારનું કથન અસુરકુમારેથી લઈને સ્વનિતકુમારે સુધીના ઇવેને પણ લાગુ પડે છે.
| SR No. | 009310 |
| Book Title | Sthanang Sutram Part 04 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Ghasilal Maharaj |
| Publisher | A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti |
| Publication Year | 1965 |
| Total Pages | 773 |
| Language | Hindi, Sanskrit |
| Classification | Book_Devnagari & agam_sthanang |
| File Size | 43 MB |