________________
७८
स्थांना सूत्रे
अथैतद्विपर्ययमालोचनादि कर्तृकविपय सूत्रत्रयमाह - मूलम् - तीहिं ठाणेहिं मायी मायं कट्टु आलोएज्जा पडिक्कमेज्जा जाव पडिवज्जेज्जा, तं जहा साथिस्स णं अस्सि लोगे गरहिए भवइ, उववाए गरहिए भवइ, आयाई गरहिया भवइ |१| तीहिं ठाणेहिं साथी सायं कट्टु आलोएज्जा जाव पडिवज्जेज्जा, तं जहा -- अमायिस्स णं अस्सि लोगे पसत्थे भवइ, उववाए पसत्थे भवइ, आचाई पसत्था भवइ |२| तीहि ठाणेहिं माथी सायं कट्टु आलोएज्जा जाव पडिवज्जेज्जा, तं जहा - जाणट्टयाए, दंसणट्टयाए, चरितट्टयाए ३ ॥ सू० ४५ ॥
..
छाया -- त्रिभिः स्थानैर्मायी मायां कृत्वा आलोचयति, मतिक्रामति, यात्रत् प्रतिपद्यते, तद्यथा - मायिनः खलु असौ लोको गर्हितो भवति, उपपानो गर्हितो वह मेरा सत्कार है ये दोनों बातें मेरी कम हो जायेंगी ३ इस अभि प्राय से भी वह आलोचना आदि नहीं लेता है यह सूत्र प्राप्तप्रसिद्धि वाले पुरुषकी अपेक्षा से कहा गया है क्यों कि जिसने प्रसिद्धि उपाजित कर ली है ऐसे पुरुष का ही यश आदि की हानि होने के सद्भाव होता है || सृ०४४ ।।
अथ सूत्रकार इस पूर्वोक्त कथन से विपरीत हुए पुरुष के विषय में अर्थात् आलोचना आदि करनेवाले के विषय में तीन सूत्र का कथन करते हैं-' तीहि ठाणेहिं मायी मायं कटूड ' हत्यादि । सूत्रार्थ-तीन स्थानको लेकर माघी माया करके उसकी आलोचना करता है । प्रतिक्रमण करता है यावत् यथाई प्रायश्चित्त करता है, क्योंकि वह ऐसा આલેાચના આદિ કરતા નથી. આ સૂત્ર પ્રાપ્તપ્રસિદ્ધિવાળા પુરુષને અનુલક્ષીને કહેવામાં આવ્યું છે, કારણ કે જેણે પ્રસિદ્ધિ પ્રાપ્ત કરી લીધી હેાય એવા માણુસની કીર્તિ આદિની હાની થવાની વાત સંભવી શકે છે. ૫ સૂ. ૪૪ ૫ હવે સૂત્રકાર પૂર્વસૂત્રમાં જેનુ પ્રતિપાદન કરાયું એવા પુરુષ કરતા વિષેરીત પુરુષનું એટલે કે આલેચના અદિ કરનારનું ત્રણ સૂત્રેા દ્વારા કથન કરે छे-'' तीहि ठाणेहि मायी मायं कट्टु " त्याहि
સૂત્રા-ત્રણ સ્થાને (કારણેા) ને લીધે માયી માયા કરીને તેની આલેચના કરે છે, પ્રતિક્રમણ કરે છે, પાપને અનુરૂપ પ્રાયશ્ચિત્ત પન્તની પૂર્વોક્ત
