Page Text
________________
सुधा टीका स्था० ४ उ० २ सू० ४६ व्याघातस्वरूपनिरूपणम् ६३९
तथा-" पुव्वरत्ते "-त्यादि-पूर्वरात्रापररात्रकालसमये-पूर्वरात्र-रात्रेः पूर्वःप्रथमभागः पूर्वरात्रः, अपररात्र:-रात्रेः पश्चिमभाग:-चतुर्थमहरलक्षणः, तावेव कालः स एव समयः-अवसरः पूर्वरात्रापररात्रकाळसमयस्तस्मिन्-रात्रे: पश्चिमभागे इत्यर्थः, मृले रलोप आपत्वात् । धर्मजागरिकां-धर्मप्रधाना जागरिका जागतिः-निद्राक्षयेण प्रबोधो धर्मजागरिका-कुटुम्बादि चिन्तापरित्यागेन धर्मचिन्तनरूपा भावपत्युपेक्षेत्यर्थः, तां जागरिता-कर्ता न भवति । तत्र भावन त्युपेक्षा यथा
" कडं सए कि नरदेहभाया, सेसं च किं मे करणिज्जमस्थि ।
तवामि णाहं समये सुजोग्गे, बुद्धस्स भावप्पडिलेहणेयं ।१।" छाया-" कृतं मया कि नरदेहभाजा, शेपं च किं मे करणीयमस्ति । तपागि नाहं समये सुयोग्ये, बुद्धस्य भावप्रतिलेखनेयम् ।१।" इति,
अथवा"कालोऽत्थि मे कोऽस्स च किं च जोग्गं, असारभूया विसया समत्ता।
विणाससीला विरसायसाणा, मच्चू सया संनिहिओऽस्थि घोरो ।२।" छाया-" कालोऽस्ति मे कोऽस्य च किं च योग्यम् , असारभूता विषयाः समस्ताः।
विनाशशीला विरसावसाना, मृत्युः सदा संनिहितोऽस्ति घोरः।२।" इति, रात्र और चतुर्थ प्रहरको अपररान कहा है । इस पूर्वरात्र में और अपररात्र में जो धर्मप्रधान जागरिकासे कुटुम्ब आदिकी चिन्ताका परित्याग नहीं करते हैं, कुटुम्ब आदि की चिन्ताका परित्यागकर वे धर्मचिन्तारूप भाव प्रत्युप्रेक्षाका कर्ता नहीं होते हैं, इस कारण वे केवलज्ञान
और केवलदर्शनरूप अतिशेषको उत्पन्न करनेवाले शुभ भावके अभावसे उन्हें प्राप्त नहीं करपाते है । भावानुप्रेक्षाका स्वरूप इस प्रकारसे है " कडं मए कि नरदेहभाया" इत्यादि. अथवा-" कालोऽस्थि मे कोऽस्स च" इत्यादि तथा “ फासुयस्स" इत्यादि
(3) " पुव्वरत्त" प्रत्याहि विना प्रथम २२ पूर्वशति छ અને ચોથા પ્રહરને અપરાત્રિ કહે છે. તે પૂર્વરાત્રિની પછીની અપરાત્રિમાં અર્થાત રાત્રિના પાછલા ભાગમાં જેઓ ધર્મજાગરણ દ્વારા કુટુંબકિની ચિન્તાનો પરિ. ત્યાગ કરતા નથી એટલે કે કુટુંબ વિષયક ચિન્તાનો પરિત્યાગ કરીને જેઓ ધર્મ ચિન્તા રૂપ ભાવપ્રત્યુપ્રેક્ષાના કર્તા બનતા નથી, તેઓ કેવળજ્ઞાન અને કેવળદર્શન રૂપ અતિ શેને ઉત્પન્ન કરનારા શુભ ભાવના અભાવને લીધે જ્ઞાનદર્શન ઉત્પન્ન કરી शता नथी. मावानुप्रेक्षानुं २१३५ मा प्रा२नु छ-" कडं भए किं नरदेहभाया" त्याहिम! " कालोऽस्थि मे कोरस च" त्याहि तथा “फासुयस्स" छत्याल.
| SR No. | 009308 |
| Book Title | Sthanang Sutram Part 02 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Ghasilal Maharaj |
| Publisher | A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti |
| Publication Year | 1964 |
| Total Pages | 822 |
| Language | Hindi, Sanskrit |
| Classification | Book_Devnagari & agam_sthanang |
| File Size | 47 MB |