Page Text
________________
सुधा टीका स्था०४ उ०१ सू० १३ कालत्रयवतिकषायनिरूपणम् __ त्रीणि दण्डकानि भणितव्यानि । तानि च किम्पदपर्यन्तमिति.. दर्शयति-"जाव निज्जरिस्सन्ति " इति, " निर्जरयिष्यन्ति " इतिपदपर्यन्तं त्रीणि- त्रीणि दण्डकानि प्रत्येकं पदे भणितव्यानीत्यर्थः । (.सू. १३ ॥ घ्नन् " पद के तीन दण्डक मान माया और लोभ कषाय को लेकर भूतकाल में होते हैं । उसी प्रकार से “बध्नन्ति " पद को योजित करने पर मान माया और लोभ को लेकर तीन दण्डक होते हैं । अर्थात्मान कषाय को लेकर तथा माया कषाय को लेकर एवं लोभ कषाय को लेकर जीव वर्तमान मे अष्ट कर्मप्रकृतियों का बन्ध करते हैं। इस प्रकार से “बध्नन्ति" पद को योजित करने पर वर्तमानकाल सम्बन्धी ये तीन दण्डक होते हैं।
इसी तरह से " भन्स्यन्ति" भविष्यत् कालिक पद को योजित करके भी भविष्यत्काल सम्बन्धी तोन दण्डक हो जाते हैं इसी क्रम से "उदैरयन्-" भूतकालिक पद को योजित करने पर मान से भूतकाल में जीवों ने अष्टकर्मप्रकृतियों की उदीरणा की है, माया से उदीरणा की. है, और लोभ से उनकी उदीरणा की है इस प्रकार के ये तीन दण्डक भूतकाल सम्बन्धी बन जाते हैं। " उदीरयन्ति-" इस वर्तमान कालिक વાપરીને માન, માયા અને લેભ, આ ત્રણ કપાયાના ભૂતકાળ સબંધી ત્રણ ६७४ मने छ. 22 प्रमाणे " बन्नन्तिः” २ मानना यापहनु ३५ વાપરીને માન, માયા અને ભરૂપ કારણવાળાં ત્રણ દંડક આ પ્રમાણે બને છે. (૧) છ માનને કારણે અષ્ટકમ પ્રકૃતિએને બંધ કરે છે, (૨) માયાના કારણે પણ છ અકર્મપ્રકૃતિએને બંધ કરે છે. (૩) લેભને કારણે પણ છે અષ્ટકમં પ્રકૃતિએને બંધ કરે છે. એ જ પ્રમાણે ભવિષ્યકાળ સંબંધી ત્રણ દંડક આ પ્રમાણે સમજવા-(૧) માનને કારણે જીવે ભવિષ્યમાં આઠ કર્મ, પ્રકૃતિઓ બંધ કરશે, (૨) માયાને કારણે જીવે આઠ કર્મપ્રકૃતિઓને બંધ કરશે અને (૩) લેમને કારણે આઠ કર્મપ્રકૃતિઓને બંધ કરશે. ક્રોધના કારણવાળા ત્રણ દંડક તે આગળ આપવામાં આવ્યા છે. આ રીતે ચાર કષાય વિષયક ત્રણે કાળસંબંધી કુલ ૧૨ દંડક “બન્ય” પદ સાથે બને છે.
Gटी२९| विषय मासा५३-" उदैरयन् ” मा भूतासिन यापहना પ્રયોગથી આ પ્રમાણે ત્રણ આલાપક બનશે-(૧) ભૂતકાળમાં જીએ માનને કારણે આઠ કર્મપ્રકૃતિએની ઉદીરણ કરી છે, (૨) માયાથી પણ ઉદીરણ કરી છે અને (૩) લેભથી પણ ઉદીરણ કરી છે. આ રીતે ભૂતકાળ સંબંધી ત્રણ
| SR No. | 009308 |
| Book Title | Sthanang Sutram Part 02 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Ghasilal Maharaj |
| Publisher | A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti |
| Publication Year | 1964 |
| Total Pages | 822 |
| Language | Hindi, Sanskrit |
| Classification | Book_Devnagari & agam_sthanang |
| File Size | 47 MB |