________________
४५५
तथा = " विउसग्गे " इति - व्युत्सर्गः - वि-विशेषण सर्व विषयनिःसङ्गत्वेन उत्सर्गः = देहोषधीनां त्यागो व्युत्सर्गः । इति चतुर्थः । ४ ।
सुधा टीका स्था० ४ उ.
१ सू० ९ ध्यानस्वरूपनिरूपणम्
अत्र गाथेयम् - " चालिज्जह वीभेड व धीरो न परीसहोचसग्गेर्हि । सुहमेसु न संमुज्झइ भावेसु न देवमायासु । १ देहवित्तं पेच्छ अप्पाणं तह य सव्त्रसंजोगे ३ | देहो हिस्सग्गं निस्संगो सव्वहा कुणइ । २ । " इति, छाया - " चाल्यते विभेति वा धीरो न परिषदोपसर्गेः ।
सूक्ष्मेष्वपि भावेषु न संमुह्यति न देवमायासु । १ । देहविविक्तं प्रेक्षते आत्मानं तथा च सर्वसंयोगान् ३ | देहोपधियुत्सर्गे निःसङ्गः सर्वथा करोति । २ । " इति,
अथ शुक्लध्यानस्याssलम्वनान्याह - " सुकस्स " इत्यादि - शुक्लस्य खलु ध्यानत्य चत्वारि आलम्बनानि प्रज्ञप्तानि तद्यथा - " खंती " इति - क्षान्तिः क्षमा, १, " मुक्तिः " - निलेभिता २, " आर्जव " - सरलता ३, " मार्दवं " - मृदुता ४| इति । अत्र गाथा -
द्वारा देह से आत्मा को एवं आत्मा से सर्व संयोगों को अलग कर रखना विवेक है ३ तथा "विसग्गो " व्युत्सर्गः - विशेषरूप से सर्व विषयों में निसङ्ग हो जाने के कारण देह और उपधियों का त्यागना व्युत्सर्ग है - ४ यहां ऐसी गाथाएँ हैं- “ चालिज्जइ बी भेइ बधीरो " ' इत्यादि शुक्लध्यान के आलम्बन इस प्रकार से हैं- " सुक्कस्स " इत्यादि ५२ ॥ " खंती " क्षान्तिः क्षमा १ मुक्ति निर्लोभता २ " आर्जव " सरलता ३ और " मार्दव मृदुता ४ गाथा 'अह खंति मद्दवज्जव " इत्यादि પ્રમાણે બુદ્ધિ દ્વારા દેતુથી આત્માને અલગ કરવે, અને આત્મામાંથી સ સચાને અલગ કરી નાખવા તેનુ નામ વિવેક છે.
16
66
(४) “ विउसग्गो-व्युत्सग " - विशेष ३ये सर्व विषयाभांथी निःसंग થઈ જવાને કારણે દેહ અને ઉપધિઓને ત્યાગ કરવેા તેનુ' નામ વ્યુત્સગ છે, सर्डी या प्रारनी गाथाओ छे - " चालिज्जइ वीभेइत्र धीरो " छत्याहि.
શુકલધ્યાનના આ ચાર અવલબના કહ્યા છે सुकरल " इत्यादि.
66
(१) “ खंती ” क्षान्ति (क्षमा), (२) भुक्ति - निर्दोलिता (3) मानव - सरसता उसने (४) भाईव भृहुता. सेवत नीयेनी गाथा द्वारा सूत्ररे अट उरी छे - " अहखंति - मद्दव - ज्जव " त्याहि