________________
स्थानाशस्त्रे णदोसे३, आमरणंतदोसे ४ । धम्मे झाणे चउविहे चउप्पडोयारे पण्णत्ते, तं जहा-आणाविचए १, अवायविचएर, विवागविचए३. संठाणविचए ४ । धम्मस्स णं झाणस्स पत्तारि लक्खणा पण्णत्ता, तं जहा-आणालई १, निसग्गरुई२, सुत्तराई
ओगाढरूई ४ । धम्मस्स णं झाणस्ल चत्तारि आलंबणा पण्णत्ता, तं जहा-वायणा १, पडिपुच्छणा २, परियणा३, अणुप्पहा४। धम्मस्ल णं झाणस्स चत्तारि अणुप्पेहाओ पण्णत्ताओ, तं जहा -एगाणुप्पेहा १, अणिच्चाणुप्पेहार, असरणाणुप्पेहा३, संसारागुप्पेहा ४ । सुक्के झाणे चउव्विहे चउप्पडोआरे पण्णत्ते, तं जहा-पुत्तवियकसवियार १, एगत्तवियक्क अविवार २, सुहमकिरिय अणियही ३, समुच्छिन्नकिरिय अप्पडिवाई४।सुक्कस्स णं झाणस्स चत्तारि लक्खणा पण्णत्ता, तं जहा - अव्वहे १, असम्मोहे २, विवेगे ३, विउस्सग्गे ४ । सुक्कस्स णं झाणस्स चत्तारि आलंबणा पण्णत्ता, तं जहा--खंती१, मुत्तीर, अजवे३, मदवे ४ । सुक्कस्स णं झाणस चत्तारि अणुप्पेहाओ पण्णत्ताओ, तं जहा--अणंतवत्तियाणुप्पेहा १, विप्परिणामाणुप्पेहा २, असुभाणुप्पेहा ३, अवायाणुप्पेहा ४ ॥ सू० ९॥
नारकत्व ध्यानविशेष से जनित होता है अतः उस ध्यानविशेष को उत्पन्न करने के संघाटी आदि में ममता खूछा रखने से होता है सो इस प्रसंग को लेकर अब सूत्रकार ध्यान का स्वरूप करते हैं
નારકત્વ ધ્યાનવિશેષથી જનિત હોય છે, અને તે ધ્યાનવિશેષને ઉત્પન્ન કરનાર સંઘાટી (વસ્ત્રવિશેષ) આદિમાં મમતા-મૂચ્છ રાખવાથી તે ધ્યાનની ઉત્પતિ થાય છે. આ સંબંધને અનુલક્ષીને હવે સૂત્રકાર ધ્યાનના સ્વરૂપનું नि३५५५ ४२ ई-" चत्तारि झाणा पण्णत्ता" त्यादि