Page Text
________________
-
स्थानापने तथा चारित्रविशेषभूताय वैयावृत्त्याय क्षपणाय वा समादिष्टमाचार्यान्तरं यदुपसंपद्यते सोपसम्पत् , उक्तञ्च" उवसंपया य तिविहा, णाणे तह दसणे चारित्ते य ।
दसणणाणे तिविहा, दुविहा य चरित्त अट्ठाए ॥१॥" छाया-उपसम्पच्च त्रिविधा, ज्ञाने तथा दर्शने चारित्रे च ।
दर्शनज्ञाने त्रिविधा, द्विविधा च चारित्रार्थतया ॥१॥
सेयमाचार्योपसम्पत् । एवमुपाध्यायस्य गणिनोऽपीति । तथा-' एवं विजहणा' इति, एवं पूर्वोक्तप्रकारेण विहानिः-परित्यागः वोध्या । सा च शिष्येकोई मुनि अपने आचार्य से समनुज्ञात हुआ सम्यक् श्रुत शास्त्रों के अथवा जिनप्रवचन प्रभावक शास्त्रों के सूत्र और अर्थ को ग्रहण करने के लिये, स्थिर करने के लिये, भूले हुए को पुनः याद करने के लिये तथा चारित्र विशेषभूत वैयावृत्य के लिये अथवा क्षपण करने के लिये समादिष्ट हुए अन्य आचार्य के पास जो जाता है वह उपसंपत् है। कहा भी है- उवसंपया य' इत्यादि। ___ अर्थात्-उपसंपदा तीन प्रकार की होती है, ज्ञान के लिये, दर्शन के लिये, चारित्र के लिये, उनमें ज्ञान और दर्शन की उपसंपदा तीन तीन प्रकार की है उसमें ज्ञानोपसंपदा के तीन प्रकार ये हैं-सम्रार्थ का ग्रहण करना १, ग्रहण किये हुए को स्थिर करना २, और विस्मृत का अनुसंधान ३ । दर्शन के दो प्रकार ये हैं-वैयावृत्त्य और क्षपण-मासक्षपणादितपस्या २ ॥ १॥ इसी प्रकार से उपाध्यायसंपत् और गणिપિતાના આચાર્ય દ્વારા સમનુજ્ઞાત થયેલા સભ્ય શ્રતશાના અથવા જિન પ્રવચન પ્રભાવક શાસ્ત્રોના સૂત્ર અને અર્થને ગ્રહણ કરવાને માટે, ભૂલી જવાચેલાને ફરી યાદ કરવા માટે તથા ચારિત્ર વિશેષરૂપ વિયાવૃત્યને માટે અથવા ક્ષપણને માટે, સમદિષ્ટ થયેલા અન્ય આચાર્યની પાસે જે જાય છે, ते 6५सयत् छे. युं ५५ छ है-" उवसंपया य" त्याह
मेट है ५५ त्रप्रा२नी -(१) ज्ञानन माटे, (२) शनने માટે અને (૩) ચારિત્રને માટે જ્ઞાન અને દર્શનની ઉપસંપદા ત્રણ ત્રણ પ્રકારની છે. જ્ઞાનેપસંપદાના નીચે પ્રમાણે ત્રણ પ્રકાર છે-(૧) સૂત્રાર્થને ગ્રહણ ४२वी, (२) घड ४२येसने स्थि२ ४२, सने (3) विरभृतनु मनुसथान. દર્શનના બે પ્રકાર નીચે પ્રમાણે છે-(૧) વૈયાવૃત્ય અને ક્ષપણુ–માસક્ષપણાદિ તપસ્યા. છે ૧. આ પ્રકારની આ આચાર્ય ઉપસંપત છે. એ જ પ્રકારની ઉપાધ્યાયસંપતું અને ગણિસંપર્ પણ હોય છે.
| SR No. | 009308 |
| Book Title | Sthanang Sutram Part 02 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Ghasilal Maharaj |
| Publisher | A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti |
| Publication Year | 1964 |
| Total Pages | 822 |
| Language | Hindi, Sanskrit |
| Classification | Book_Devnagari & agam_sthanang |
| File Size | 47 MB |