Page Text
________________
सुघाटीका स्था०३.१०६ आरम्मादि करणस्य क्रियानारस्थ फलनिषणम् ५८७
टीका-'तिहिं ठाणे हि' इत्यादि मूत्रचतुष्टयं मुगमम् ।
नवरम्-कर्म-आयुष्कादि प्रकुर्वन्ति-वध्नतीत्यर्थः । प्राणान्-प्राणिनः अतिपातयिता-विनाशयिता इत्यर्थः । प्रगता असवः प्राणाः यस्मात्तत् प्रासुकम्अचित्तं, तन्निषेधाद् अमासुकं सचित्तमित्यर्थः, तेन एपणीयम्-उद्गमादिदोपरहितं तनिषेधाद् अनेपणीयम्-अकल्प्यमित्यर्थः, तेन प्रतिलम्भयिता-लाभवन्तं करोतीत्येवं शीलो भवति । हीलिता-जन्मकर्ममर्मोद्घाटनपूर्वकं निर्भर्सयिता, निन्दिता कुस्मितशब्दपूर्वकं दोपोद्घाटनेनानादरकर्ता, खिसिता-हस्तमुखादिविकार टीकार्थ-यहां कर्म शब्द से आयुष्कादि कर्म का ग्रहण हुआ है । जिस से प्राण प्रगत (नष्ट ) हो जाते हैं । यह प्रासुकका ही दूसरा नाम अचित्त है ।जो पदार्थ प्रास्लुक नहीं है, सचित्त है-वह अप्रासुक है। अमालुक होने से ही वह मुनिजलो के लिये एपणीय नहीं कहा गया है, एषणीय पदार्थ उद्मादि दोषों से रहित होता है और जो उद्गमादि दोषों से सहित होता है वह अनेषणीय होताहै अकल्पनीय होताहै ऐसे अमातुक अनेपणीय आहार से जो तथारूपधारी मुनिजन को और माहण को लाभयुक्त करनेवाला स्वभाववालो होता है, वह प्राणी अल्पायुष्क रूप से कर्म का बन्ध करता है, जन्म, कर्म, मर्म उद्घाटनपूर्वक जो निर्भमना करता है वह हीलना है, कुत्सित शब्द कहता हुआ जो दोपोद्घाटन से अनादर करता है वह निन्दना है, हस्त मुख आदिको विकृत बनाकर जो तिरस्कार करता है वह अवमन्ता है, गुरु आदि के
ટીકાઈ–અહીં “કમ પદના પ્રયોગ દ્વારા આયુષ્કાદિ કમને ગ્રહણ કરવામાં આવેલ છે. જેમાંથી પ્રાણ પ્રગત (નષ્ટ) થઈ ગયા હોય છે એવી વસ્તુને પ્રાસુક કહે છે. પ્રાસુકનું જ બીજું નામ અચિત્ત છે. જે પદાર્થ પ્રાસુક નથી, સચિત્ત છે–તે પદાર્થને અપ્રાસુ કહે છે એવા અમાસુક પદાર્થો જ મુનિજનેને માટે અનેષણીય ગણાય છે. જે પદાર્થ ઉદ્ગમ આદિ દોથી રહિત હોય છે, તે પદાર્થને એષણીય કહે છે, પરંતુ જે પદાર્થ ઉધૂમ આદિ દોથી સહિત હોય છે, તે પદાર્થને અનેëણીય (અકથ્થ) કહે છે એ અપ્રાક અને અષણીય આહાર તથારૂપધારી શ્રમ અથવા માહણેને વહેરાવવાના સ્વભાવવાળે માણસ અલ્પાયુષ્ક રૂપે કમને બંધ કરે છે.
सम, भगन मनाघाटन ( 1) पूरे निरसन (ति२२४॥२) કરવામાં આવે છે તેનું નામ હીલના છે. કુત્સિત શબ્દને ઉચ્ચાર કરતાં કરતાં દેને પ્રકટ કરીને જે અનાદર કરવામાં આવે છે તેનું નામ નિન્દા છે. હાથ, સુખ આદિને વિકૃત કરીને જે તિરસ્કાર કરવામાં આવે છે તેનું નામ અવર
| SR No. | 009307 |
| Book Title | Sthanang Sutram Part 01 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Ghasilal Maharaj |
| Publisher | A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti |
| Publication Year | 1964 |
| Total Pages | 706 |
| Language | Hindi, Sanskrit |
| Classification | Book_Devnagari & agam_sthanang |
| File Size | 41 MB |