Page Text
________________
४७
स्थानागपत्र __“ इच्छिय ठाणेण गुण्णं, पणसुन्नं चउरसीति गुणियं च ।
काऊणं तइवारे, पुव्वंगाईण मुण संख ॥ १ ॥” इति । छाया-इच्छितस्थानेन गुण्यं, शून्गपश्चकं चतुरशीतिगुणितं च ।
पूर्वाङ्गादीनां संख्या त्रिवारान् कृत्वा जानीहि ॥ १ ॥" इति । शीर्ष प्रहेलिकान्तः कालः सांव्यावहारिकः संख्यातः कालः मोच्यते । अनेन च प्रथमपृथिवीगतनारकाणां भवनपतिव्यन्तराणां, भरतैरवतेषु सुपमदुष्षमायाः पश्चिमे भागे मनुष्यतिरश्वां चायुर्मीयत इति । किश्च-शीर्षप्रहेलिकायाः परतोऽप्यस्ति संख्यातः कालः, सचानतिशायिनां न व्यवहारविषय इति कृत्वौपम्ये है, चौराली लाख प्रयुत का एक चूलिकांग होता है, चौरासी लाख चूलिकांग की एक चूलिका होती है, चौरासी लाख चूलिकांग का एक शीर्षप्रहेलिकांग होता है, चौरासी लाख शीर्षप्रहेलिकांग की एक शीर्षप्रहेलिका होती है। यहां तक लौकिक गणित है पल्योपम आदि सय लोकोत्तर गणित हैं। शीर्षप्रहेलिका में १९४ ३ अङ्गस्थान होते हैं । गाथा --" इच्छिय ठाणेण गुण्ण" इत्यादि । इच्छित स्थानसे चौरासीलाख को गुणित करो जितनी बार गुणाओगे उतनी बारही पूर्वाङ्ग आदिकी संख्याको जानलो, अर्थात् पूर्वाङ्ग आदिमें जिसकी संख्या जाननी चाहें । उसको चोरासी लाखसे गुणाने पर अगलेकी संख्या आजावेगी, जैसे पूर्वाङ्ग को चोरोसी लाखसे गुणाने पर पूर्वकी संख्या आ जावेगी, पूर्वको चोरासी लाखले गुणाने पर त्रुटितांगकी संख्या आवेगी, त्रुटितांगको चोरासी लाखसे गुणाने पर त्रुटितको संख्या आजावेगी इत्यादि जान પ્રયુતાંગનું એક પ્રયુત થાય છે. ૮૪ લાખ પ્રયુતનું એક ચૂલિકાંગ થાય છે અને ૮૪ લાખ ચૂલિકાંગની એક ચૂલિકા થાય છે ૮૪ લાખ ચૂલિકાનું એક શીર્ષપ્રહેલિકાંગ થાય છે અને ૮૪ લાખ શીર્ષ પ્રહેલિકાંગની એક શીર્ષપ્રહેલિકા થાય છે. અહીં સુધીનું લૌકિક ગણિત છે. પપમ આદિ લેકેત્તર ગણિત (गतरी) छे. ' શીર્ષપ્રહેલિકા નામને જે કાળ છે તે ૧૯૪ અ કેવાળી સંખ્યા (વર્ષોને लिमामे ) छ. 01-" इच्छिय ठाणेण गुण्णं " त्याUिPछत स्थानथी यारासी લાખને ગુણાકાર કરો, જેટલીવાર ગુણશે તેટલીવાર પૂર્વાગ આદિની સંખ્યા જણાઈ આવશે. અર્થાત્ પૂર્વાગ આદિમાં જેની સંખ્યા જાણવાની ઈચ્છા હોય તેને ચોર્યાસી લાખથી ગુણવાથી આગલાની સંખ્યા આવી જશે. જેમકે પૂર્વાગને
રાસી લાખથી ગુણવાથી પૂર્વની સંખ્યા આવી જશે. પૂર્વને ચોર્યાસી લાખથી ગુણવાથી ત્રુટિતાંગની સંખ્યા આવી જશે ત્રુટિતાંગને ચેર્યાસી લાખથી ગુણવાથી ત્રુટિસની સંખ્યા આવી જશે. ઈત્યાદિ સમજી લેવું. શીર્ષપ્રહેલિકા પર્યરતના
| SR No. | 009307 |
| Book Title | Sthanang Sutram Part 01 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Ghasilal Maharaj |
| Publisher | A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti |
| Publication Year | 1964 |
| Total Pages | 706 |
| Language | Hindi, Sanskrit |
| Classification | Book_Devnagari & agam_sthanang |
| File Size | 41 MB |