Page Text
________________
सुधा टोका स्था०२३०३ सू०३५ जम्बूद्वीपादीनां वेदिकानिरूपणम् । हेमकिङ्किणी घण्टापरिमण्डिता देवानामासनशयनादिविविधक्रीडास्थानभूता द्वि गव्यूतोच्छ्रिताऽस्ति । जम्बूद्वीपानन्तरं लवणसमुद्रस्य सद्भावात्तद्वक्तव्यतामाह 'लवणेणं' इत्यादि कण्ठयम् । चक्रवालविष्कम्भेग द्विलक्षयोजनपरिमितस्य लवणसमुद्रस्य वेदिकाऽप्येवमेव । लवणसमुद्रवक्तव्यतानन्तरं धातकीखण्डवक्तव्यतामाह--'धायइसंडे' इत्यादि । वेदिकामूत्रपर्यवसानं सर्व सुगमम् । नवरम्-धातकीनां-वृक्षविशेषाणां खण्डो-वनसमूहो यस्मिन् स धातकीखण्डः, एतनामा द्विपः । धातकीखण्डमकरणमपि वलयाकृति धातकीखण्डमालिख्य हिमबदादि वर्षधरान् पर्वतान् जम्बूद्वीपानुसारेणैवोभयपार्श्वतः पूर्वापरविभागेन भरत हैमवतादि वर्षाणि च व्यवस्थाप्य पूर्वा रदिशोर्वलयविष्कम्भमध्ये मेरंच कल्पयह जगती प्रमाण है इसके दोनों तरफ वनषण्ड है। गवाक्षों, हेम की क्षुद्रघंटिकाओं एव घंटाओं से यह परिमण्डित है, देवों की आसनशयन आदिरूप विविध प्रकार की क्रीडाओं का यह स्थानरूप है.दो कोश की इसकी ऊँचाई है जम्बूद्वीप को घेरे हुए लवण समुद्र है अतः अब सूत्रकार इसके संबंध में वक्तव्यता का कथन करते हैं-चक्रवालविष्कंभ की अपेक्षा लवणसमुद्र जम्बूद्वीप के विस्तार से दूना है अर्थात् लवणसमुद्र का विस्तार दो लाख योजन का है इसकी वेदिका भी जम्बूद्वीप की वेदिका के जैसा ही विस्तारवाली है घातकी खण्ड में अनेक प्रकार के धातकी नामके वृक्षविशेषों का समुदाय है अतः इसका नाम धातकीरचण्ड है धातकी खण्ड नामका वह द्वीप है यह द्वीप भी वलयाकृति है हिमवदादि वर्षधरपर्वतों को जम्बूद्वीप के अनुसार ही दोनों ओर पूर्व से वनष ( ) छ. गवाक्षो, सुवर्ण नी नानी नानी टीमी, म. टाथा તે પરિમંડિત (વીંટળાયેલી) છે. દેવનાં આસન, શયન આદિરૂપ વિવિધ પ્રકારની કીડાઓ માટે તે સ્થાનરૂપ છે, તેની ઊંચાઈ બે કેશની છે. જબૂ દ્વિીપને વીંટળાયેલે લવણસમુદ્ર છે. તેથી હવે સૂત્રકાર તે લવણસમુદ્રની વકતવ્યતાનું કથન કરે છે, ચક્રવાલ વિષ્કભની અપેક્ષાએ લવણસમુદ્રને વિસ્તાર જબુદ્વીપના વિરતાર કરતાં બમણે છે, એટલે કે લવણસમુદ્રને વિસ્તાર બે લાખ એજનને છે તેની વેદિકા પણ જંબુદ્વીપની વેદિકાના જેટલા જ વિસ્તા૨વાળી છે ધાતકીખડમાં અનેક પ્રકારના ધાતકી નામના વૃક્ષેને સમુદાય છે, તેથી તેનું નામ ધાતકીખંડ પડયું છે. ધાતકીખંડ નામના તે દ્વીપને આકાર વલયના જેવો છે, તે ધાતકીખંડ દ્વીપમાં હિમવન આદિ વર્ષધર પર્વતે જબૂદ્વીપની જેમ જ પૂર્વથી પશ્ચિમ તરફ આવેલાં છે. ત્યાં પણ ભરત આદિ
| SR No. | 009307 |
| Book Title | Sthanang Sutram Part 01 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Ghasilal Maharaj |
| Publisher | A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti |
| Publication Year | 1964 |
| Total Pages | 706 |
| Language | Hindi, Sanskrit |
| Classification | Book_Devnagari & agam_sthanang |
| File Size | 41 MB |