Page Text
________________
स्थामाङ्गसूत्रे
टीका-'सुर्य मे' इत्यादि।
'अउसं ' इति-आयुष्मन्-आयुर्जीवितं, तत् संयममयत्वेन प्रशस्तमस्त्यस्येति आयुष्मान् , तत्संबुद्धौ, हे आयुष्मन् ! जम्बूः । मया श्रुतम्-श्रोत्रेन्द्रियोपयोगपूर्वक
सुयं से आउसं ! तेणं भगवया एवमक्खायं-१
सूत्रार्थ-(आउसं ) हे आयुष्मन् जम्बू (मे सुयं) मैंने सुना है जो (तेणं भगवथा एवमक्खायं) उन भगवान ने ऐसा कहा है।
टीकार्थ-"आउसं” शब्द का अर्थ "अयुष्मन्" है और यह सम्बोधनके एकवचन में प्रयुक्त हुआ है जम्बूस्वामी को आयुष्मन् शव द्वारा सुधर्मास्वामी ने इसलिये कहा गया है कि संयममय होने से उनका आयु-जीवन प्रशस्त था " लुथं " शब्द के प्रयोग से सुधर्मस्वामी ने यह प्रकट किया है कि भगवान के समीप जो मैंने सुना है वह श्रोत्रेन्द्रियोपयोग पूर्वक ही सुना है इसके सुनते समय अनुपयोग अवस्था का परिहार हो जाने से उनके द्वारा कथित अर्थ को यथावत् मैंने हृदय में धारण किया है इस से " जो मैं तुम से कह रहा हूँ वह स्वकपोलकल्पित नहीं कह रहा हूं किन्तु प्रसु से जो सुना है वही तुम से कह रहा हूँ" ऐसा होने के कारण इस कथन में स्वतः प्रमाणता का समुद्भावन किया है " तेन" शब्द के द्वारा यह समझाया गया है
"मयं मे आउस | तेण भगवया एवमक्खायं ॥ २ ॥
सूत्रार्थ -( आउस) 3 मायुष्मन् ! ( मे सुयं तेण भगवयो एव मक्खायं ) ते मापाने (लगवान महावीरे) मा प्रमाणु यु छे, ते में (पाते ) मम छे.
-" आउस" मेटले " मायुभन्" मा २५४ महा समाधनना એક વચનમાં વપરાય છે. સુધર્મા સ્વામીએ જંબુસ્વામીને આયુષ્યનું શબ્દ દ્વારા એ કારણે સંધ્યા છે કે તેઓ સંયમમય હોવાથી તેમનું આયુ-(જીવન) प्रशस्त हेतु (सुयं ) ५४ प्रयोग द्वारा सुधर्मा स्वाभीमें पात प्र४८ કરી છે કે ભગવાન મહાવીરની સમીપે પિતે જે સાંભળ્યું છે તે કણેન્દ્રિયના ઉપગપૂર્વક જ સાંભળ્યું છે. તેને શ્રવણ કરતી વખતે અનુપગ અવસ્થાને પરિત્યાગ થઈ જવાથી તેમના દ્વારા પ્રતિપાદિત અર્થને મેં યથાર્થ રૂપે હૃદ યમાં ઉતારેલ છે તેથી “હું તમને જે કહી રહ્યો છું, તે કોઈ કપલકલ્પિત વાત કહી રહ્યો નથી, પરંતુ પ્રભુના મુખારવિંદમાંથી નીકળેલાં જે વચને મેં સાંભળ્યા છે, એજ કહી રહ્યો છું.” સ્વયં ભગવાને કહેલી હોવાથી આ વાત આપોઆપ પ્રમાણભૂત બની જાય છે-તેને બીજાં કોઈ પ્રમાણની જરૂર રહેતી
| SR No. | 009307 |
| Book Title | Sthanang Sutram Part 01 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Ghasilal Maharaj |
| Publisher | A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti |
| Publication Year | 1964 |
| Total Pages | 706 |
| Language | Hindi, Sanskrit |
| Classification | Book_Devnagari & agam_sthanang |
| File Size | 41 MB |