Page Text
________________
स्थानाङ्गसूत्रे रहिता दृष्टिः दर्शन-रुचिः येपां ते मिथ्या दृष्टिका:-मिथ्यात्वमोहनीयोदयाद जिनवचनेजु श्रद्धानरहिताः ।
तेषां वर्गणा एका। तथा-सम्यमिथ्यादृष्टिकानां-सम्यक् च मिथ्या च दृष्टिर्येषां ते सम्यग्मिथ्याष्टिकाः - ये मिश्रमोहनीयोदयाजिनप्रणीततत्त्वेषु अर्थविशुद्धश्रद्धानवन्त इत्यर्थः, तेपां वर्गणा एका भवतीति । सम्यग्मिथ्याष्टित्वं जीव एवं प्रतिपद्यते, तथाहि-अपारसंसारसमुद्रान्तराले विपरिवर्त्तमानो जीवोs. नाभोगनिर्वतितेन गिरिसरिदुपलघोलनाकल्पेन यथा-प्रवृत्तिकरणेन अन्तः सागदृष्टि श्रद्धा विपरीत होती है-जिनोक्त तत्वों में जिन्हें श्रद्धा नहीं होती है वे मिथ्याष्टिक हैं इन जीवों को मिथ्यात्व मोहनीय कर्म का उदय होता है इसलिये इन्हें जिनोक्त तत्तयों में श्रद्धान नहीं होता है इनकी वर्गणा भी एकत्व संख्याविशिष्ट है तथा जो सम्यग् मिथ्यादृष्टिक जीव हैं अर्थात् जिनके श्रद्धानमें लिश्रमोहनीय कर्म के उदद्य ते न पूर्णरूपसे शुद्धि है और न अशुद्धि है अर्थात् जिन प्रणीततत्वोंमें अर्धविशुद्ध श्रद्धान से जो युक्त हैं ऐसे वे जीव सम्यग् मिथ्यादृष्टिक हैं, इनकी वर्गणा भी एक है जीव इस सम्यग् मिथ्याष्टित्व को इस प्रकार से प्राप्त करता है अपार संसार रूपी सक्षुद्र के भीतर गोते खाता हुआ जीव जिस प्रकार से प्रवाहित नदी के भीतर पड़ा हुआ पत्थर उसके प्रवाह से इधर से उधर रगडता हुआ गोल हो जाता है इसी प्रकार से अनामोग द्वारा निवर्तित यथा प्रवृत्तिकरण से मिथ्यात्व वेदनीय कर्म की स्थिति को एक જિક્ત તમાં જેની દૃષ્ટિ શ્રદ્ધારહિત હોય છે, એવાં જીવને મિથ્યાષ્ટિક
કહે છે. તે જીમાં મિથ્યાત્વ મોહનીય કર્મને ઉદય હોય છે, તેથી તે જીવને જિક્ત ત પ્રત્યે શ્રદ્ધા ઉત્પન્ન થતી નથી. તે મિથ્યાદૃષ્ટિકેની વર્ગણામાં પણ એકત્વ સમજવું જોઈએ.
મિશ્રમેહનીય કર્મના ઉદયથી જેને જિનેક્ત ત પ્રત્યે પૂર્ણરૂપે શ્રદ્ધા પણ નથી અને પૂર્ણરૂપે અશ્રદ્ધા પણ નથી, એટલે કે જેની શ્રદ્ધામાં પૂર્ણરૂપે શુદ્ધિ પણ નથી અને અશુદ્ધિ પણ નથી-જિન પ્રરૂપિત તમાં જે અર્ધ વિશુદ્ધ શ્રદ્ધાથી યુક્ત છે એવાં જીવને સમ્યગૃમિથ્યાદષ્ટિક કહે છે. તેમની વર્ગણામાં પણ એકત્વ સમજવું.
જીવ આ સમ્યગૃમિથ્યાદિત આ પ્રમાણે છે-જેવી રીતે નદીના પ્રવાહમાં પડેલે પત્થર તેના પ્રવાહમાં ઘસડાતે ઘસડાતે ગોળાકારરૂપ બની જાય છે, એજ પ્રમાણે અપાર સંસારરૂપી સમુદ્રમાં ભ્રમણ કરત–ગોથાં ખાતે જીવ અનાગ દ્વારા નિર્વર્તિત યથા પ્રવૃત્તિકરણથી મિથ્યાત્વ વંદનીય કર્મની
| SR No. | 009307 |
| Book Title | Sthanang Sutram Part 01 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Ghasilal Maharaj |
| Publisher | A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti |
| Publication Year | 1964 |
| Total Pages | 706 |
| Language | Hindi, Sanskrit |
| Classification | Book_Devnagari & agam_sthanang |
| File Size | 41 MB |