________________
समयार्थवोधिनी टीका प्र. श्रु. अ. ७ उ. १ कुशीलवतां दोष निरूपणम्
'पुण्यात्मा दीनलोकानां दारिद्रयहरणे प्रभुः । दूरे मेरुश्दूरे त्वं कल्पवृक्षोऽजडः किलः ॥ १॥ . एवं मुखेन पुण्यकार्येवं बहुधनं व्ययसि इत्यादीनि प्रशंसावाक्यानि वदति एतादृशो मुखमांगलिकः । दीनतां गत इति यावत् । तदुक्तम्
सो एसी जस्ल गुणा वियरंति निवारिया इसदिसासु । FET कहा सुच्चसि पच्चक्खं अज्ज दिट्ठोसि ॥१॥ छाया - स एषः यस्य गुणाः विचरन्ति निवारिता दशदिशासु । इतरासु कथासु श्रूयते प्रत्यक्षमा दृष्टोप्सीति ॥१॥
स एव भवान् यस्य कीर्तिर्दिक्षु मता प्रथममहं भवन्तं कथायामेवावस् अद्य तमेव भवन्तं प्रत्यक्षतः पश्यामीति भावः ।
आप तीन लोक में पुण्यात्मा है, दीन जनों की दरिद्रता को दूर करने में समर्थ हैं । सेरू दूर है परन्तु आप दूर नहीं हैं । सप की सब कमनाओं को पूर्ण करने वाला कल्पवृक्ष आपके समान हो सकता है, परन्तु उसमें न्यूनता यह है कि वह जड़ है । आप में जड़ता नहीं हैं । इस प्रकार आप मेरु और कल्पवृक्ष से भी पढकर हैं ।
आप पुण्य कृत्यों में बहुत व्यय करते हैं, इस प्रकार प्रशंसा करनेवाला मुखमांगलिक कहलाता है। कहा भी है- 'सो एसो जस्स गुणा' इत्यादि ।
'ओहो ! आप वही हैं। जिन के गुण दसों दिशाओं में विचरण कर रहे हैं ! आप का नाम अभी तक तो कथा कहानियों में सुनाथा, आज आपको साक्षात् देखा !"
'पुण्यात्मा दीनलेाकानां' इत्याहि
આપ ત્રણે લેાકમાં સૌથી મહાન પુણ્યાત્મા છે. આપ દીનજનાની દીનતા દૂર કરવાને સમર્થ છે, મેરુ ક્રૂર છે, પણ આપ ક્રૂર નથી. આપ સૌની સઘળી કામનાઓ પૂર્ણ કરનાર કલ્પવૃક્ષ સમાન છે. પરન્તુ કલ્પવૃક્ષમાં તે આપના કરતાં એક ન્યૂનતા છે. કલ્પવૃક્ષ તેા જડ છે, પરન્તુ આપ જર્ડ નથી. આ રીતે આપ મેરુ અને કલ્પવૃક્ષ કરતાં પણુ મહાન છે!' આપ દાન આદિ પુણ્ય કાર્યો પાછળ બૂમ જ ધન વાપરા છે. આ પ્રકારે દાતાની પ્રશ'સા'કરનારને 'भुणभांगसिए' डेवाय हे धुप हे - 'सो एसा जस्व गुणा' त्यािं અહૈ, માપ તેા એવાં પુરુષ કે જેના ગુથે દસે દિશાઓમાં બ્યાપી ગયું છે, આપનુ' નામ અત્યાર સુધી તે કથા, વર્તાએમાં જ સાંભળ્યુ
છે