________________
समयार्थबोधिनी टीका प्र. थ्रु. अ. ६ उ. १ भगवतो महावीरस्य गुणवर्णनम् ५६९, ऐहिकामुककानां कारणमिति कुवा, अज्ञानिनो व्यवस्थिताः । इत्येवं बहुविधवादिनां मतमत्रगत्य - ज्ञात्रा, तथा 'से' स भगवान् वर्द्धमानस्वामी 'सव्ववायें' सर्ववाद - सर्वमतम् 'वेयता' वेदयित्त्रा - सम्यग् ज्ञात्वा 'उडिए' उपस्थितः - सम्यगुस्थानेन संयमे व्यस्थितोऽभवत् । यथाऽन्ये परवादिनो दोषयुक्ताः शास्त्राणि कृत्वाऽपि स्वशिष्याणां मलिनोपचाराल्लघुतां प्राप्ताः हे भगवन् । ते दोषा स्त्वयि न सन्ति, लयि तद्दोषाणामभावादिति ।
तदुक्तम्- 'यथा परेषां कथका विदग्धाः शास्त्राणि कृत्वा लघुतमुपेताः । शिष्यै रनुज्ञामविनोपचारैं वक्तृत्वदोषास्त्वयि ते न सन्तिः | १ | इति ।
करने वाले वैनयिक कहलाते हैं । जो लोग अज्ञान को ही इस लोक तथा परलोक में कल्याणकारी मानते हैं, वे अज्ञानवादी कहलाते हैं ।
इस प्रकार विविधवादियों के वादों को विदित करके भगवान् महवीरस्वामी सभी मतों को सम्यक् प्रकार से जानकर जीवनपर्यन्त के लिए संयम में स्थित हुए।
जैसे दोषयुक्त परवादी शास्त्रों की रचना करके भी अपने शिष्यों के मलीन उपचार से लघुना को प्राप्त हुए हे प्रभो ? वे दोष आप में नहीं हैं। आप पाप के कारणभूत दोषों से सर्वथा रहित हैं । कहा है'यथा परेषां कथका विदग्धाः' इत्यादि ।
'जैसे दूसरे मतों के कुशल वादी शास्त्र रचकर लघुता को प्राप्त આચરણ કરનારાને વૈનિયક કહે છે. જે લેાકેા અજ્ઞાનને જ આ લેાક અને - પરલેાકમાં કલ્યાણકારી માને છે, તેમને અજ્ઞાનવાદી કહે છે.
આ પ્રકારના વિવિધ મતવાદીઓના વદા વિષે મહાવીર પ્રભુએ ખૂબ જ ઊડા અભ્યાસ કર્યો તે વાદાના ગુણુદોષાને ખરાખર સમજી લીધા તેમને જ્ઞાન અને ક્રિયા પ્રધાન શ્રુતચારિત્ર રૂપ ધર્માંને જ શ્રેષ્ઠ ગણીને જીવનપર્યન્ત સચમની આરાધના કરી.
જેવી રીતે અન્ય મતવાદીએ દોષયુક્ત શાસ્ત્રોની રચના કરીને પેાતાના શિષ્યાના મલીન આચરજ્જુને લીધે વામણા બન્યા-પેાતાની મહત્તા ગુમાવી બેઠા, એવું હું પ્રભા ! આપની ખાખતમાં મળ્યું નથી. આપ તે પાપના કારણભૂત દેષાથી સથા રહિત જ છે. ક્ષુ' પણુ છે यथा परेषां कथका विदग्धाः " त्याहि
66
જેવી રીતે અન્ય તીથિ`કાએ, કુશલ શાસ્ત્ર રચના કરવા છતાં પશુ,
