________________
२
१
समयार्थवोधिनी टीका F. श्रु. अ. ३ उ. १ सूत्रकृतोपसंहारः भवेत्, तदा मे-एमिरेताहशी पीडा नो भवेत् । यस्मान्नास्ति कोऽध्यात्मोयो रक्षकोऽतएवेमे मामित्थं कथयन्ति । तत्र दृष्टान्त दर्शयति-'इत्थी वा कुद्धगामिणी' स्त्रीवत् क्रुद्धगामिनी । यथा काचित् अविवेकवती स्त्री क्रोधात् स्वगृह परित्यज्य निर्गता मार्गे असभ्यपुरुषः कदाथिता, तत्र निराश्रया सती ज्ञातीन् (ज्ञातीनाम्) स्मरति । तथा-अयमपि अकमतिः साधुः ज्ञातीन् स्मरति ॥१६॥
अथ उपसंहरन्नाह सूत्रकास- एते भो कसिणा' इत्यादि । मूलम्-एए भो कसिणा फासा फरुमा दुरहियालया।
हत्थी वा सरसं वित्ता कीवारसा गया गिह ॥१७॥ तिबेमि॥ छाया--एते भोः कृत्स्नाः स्पीः परुषा दुरधिसह्याः ।
हस्तिन इब गरसंवीताः क्लीवा अवशा गता गृहम् ॥१७॥इति ब्रवीमि॥ नहीं है, इसी कारण ये सुझे सता रहे है । इसी विषय में दृष्टान्त प्रदर्शित किया गया है-जैसे कोई विवेकविहीन स्त्री क्रोध में आकर घर को त्याग कर बाहर निकल पडी, मार्ग में अलभ्य पुरुषों ने उसे सताया। तब वह निराधार होकर अपने ज्ञातिजनों को स्मरण करती है। उसी प्रकार अपरिपक्व बुद्धि वाला साधु भी ज्ञातिजनों को स्मरण करता है ॥१६॥
सूत्रकार उपसंहार करते हुए कहते हैं-'एए सो कसिणा' इत्यादि ।
शब्दार्थ--'मो-भोः' हे शिष्यो ! 'एए-एते' पूर्वोक्त दंडादि रूप परीषहोपसर्ग 'कसिणा कासा-कृत्स्नाः स्पर्शाः समस्त स्पर्श-'फरसा સહાયક હેત તે માટે આવી પીડાનો અનુભવ કરે ન પડત. અત્યારે મારી રક્ષા કરનાર કઈ પણ આત્મીયજન મારી સાથે નથી, તે કારણે આ લેકે મને હેરાન કરે છે આ વાતને સ્પષ્ટ કરવા માટે નીચેનું દૃષ્ટાન્ત આપવામાં આવ્યું છે—કેઈ સ્ત્રી ક્રોધાવેશમાં ઘર છે ડીને નીકળી ગઈ માર્ગમાં કોઈ અસભ્ય પુરુષે તેની પજવણી કરવા લાગ્યા. ત્યારે તે પોતાની નિરાધાર દશા જોઈને પોતાના આત્મીયજનને યાદ કરવા લાગી. એ જ પ્રમાણે અપરિપકવ બુદ્ધિવાળે સાધુ પણ આ પ્રસંગ આવી પડે ત્યારે પિતાના સંસારી સંગા વહાલાને યાદ કરે છે. ગાથા ૧૬
हवे सूत्रः .२३२ता सूर हे छ- एए भो करिणा' त्या
शहाथ----'भो भो.' शिष्य! ! 'एए-एते' मा त मेरे ३५ परिपडे।५स 'कमिणाफामा-कृत्स्नाः स्पर्शा' समान २५ 'फरुसा-परुपा'
.
