________________
१७
अध्य० २. उ. १
'विचित्रे ' - ति पाठः । तत्र विचित्रमुपकरणं गृहादौ शोभार्थं बहुशिल्पिविनिर्मितं नानाविधं नयनमनोहारि वस्तुजातं मयैव सम्पादितम् ।
भोजनं=मोदकादिकं, मयैवेदृशं भोज्यं भुक्तम्। आच्छादनं वखम् = एकेन्द्रियनिष्पन्नं कार्पासादिक, विकलेन्द्रियनिष्पन्नं चीनांशुकादिकं पञ्चेन्द्रियनिष्पन्नं रत्नकम्बलादिकम्, एतत्सर्व कदाचिदपि मा विनाशमाप्नुयात् । यत्र यत्र विषये रागस्तकारीगरों द्वारा निर्मित नेत्र और मन को लुभानेवाली अनेक प्रकार की वस्तुओं का संग्रह करना । प्रमत्त-दशा-सम्पन्न प्राणी ऐसा गर्व करता है कि मैंने ही इस घर में एक हाथी की जगह अनेक हाथियों का संग्रह किया है, तथा पहिले इस घर में शोभा के लिये कोई सुन्दर वस्तु नहीं थी वह मैंने ही अब इन तमाम नेत्र और मन को लुभानेवाली वस्तुओं को एकत्रित किया है।
मोदकादिक भक्ष्य पदार्थ भोजन है । आच्छादन नाम वस्त्र का है । एकेन्द्रिय से frorea कार्पास (सूती) आदिक, विकलेन्द्रियों से पैदा हुआ चीनांशुक (रेशमी ) वगैरह, तथा पंचेन्द्रियों से बनाया गया रत्नकम्बलादिक पदार्थ मेरे कभी नष्ट न हो जावें । इस प्रकार के विचारों से वह मोही जीव सदा संतप्त रहा करता है । प्रतिकूल भोजन मिलने पर पहिले सुन्दर खाये गये भोजन की याद कर व्याकुल-चित्त हो जाता है, सोचता है- मैंने पहिले ऐसा भोजन कभी नहीं किया, सुन्दर २ मोदकादिक भक्ष्य पदार्थों का ही सेवन किया है । यह सब इस प्रकार की એ થાય છે કે ઘરમાં શેશભાને માટે કારીગરોદ્વારા આંખ અને મનને લેાભાવવાવાળી અનેક પ્રકારની વસ્તુઓના સંગ્રહ કરવા.
પ્રમત્તદશાસમ્પન્ન પ્રાણી એવા ગવ કરે છે કે-મે આ ઘરમાં એક હાથીની જગ્યા અનેક હાથિઓના સંગ્રહ કર્યો છે, તથા પહેલાં આ ઘરમાં શાભા માટે કાઈ સુંદર વસ્તુ ન હતી પણ મેં જ હમણાં આ તમામ નેત્ર તથા મનને લેાભાવવાળી વસ્તુઓ ભેગી કરી છે.
મેદકાઢિક ભક્ષ્ય પદ્દા ભાજન છે. આચ્છાદન નામ વસ્ત્રનુ છે. એકેન્દ્રિયથી નિષ્પન્ન સૂતરાઉ આર્દિક, વિલકેન્દ્રિયાથી પેદા થયેલાં રેશમી વિગેરે, તથા પંચેન્દ્રિયાથી બનાવેલાં મારાં રત્નક ખલાકિ પદાર્થોના નાશ ન થઈ જાય, આવા પ્રકારના વિચારાથી તે મોહી જીવ સદા સંતપ્ત રહે છે. પ્રતિકૂળ ભાજનના મળવાથી પહેલાં સુદર ખાધેલાં ભાજનની યાદ કરીને વ્યાકુળચિત્ત થાય છે. અને વિચારે છે કેમેં પહેલાં આવું ભાજન કોઈ વખત ખાધું નથી. સુંદર મેદકાદિક ભક્ષ્ય પદાર્થો જ
३