Page Text
________________
૨૭૨
आचाराङ्गसूत्रे
तस्य वालरय तमसि=मोहरूपे भावान्धकारे वर्तमानस्य, अत एव - अविजानतः = आत्महितमनवबुध्यमानस्य आज्ञायाः = भगवतीर्थंकरोपदेशरूपस्य प्रवचनस्य लाभो नास्ति । अनादिमिथ्यात्वप्रतिच्छन्नविवेकज्ञानस्य महामोहवशादाऽऽर्हतमवचनश्रवणे प्रवृत्त्यभावाद् हेयोपादेयविवेकानर्हत्वाच्च सम्यक्त्वाभासंभव इति भावः । यद्वा-आज्ञा=बोधिः–सम्यक्त्वम्, तस्या लामो नास्तीत्यर्थः । इति = एतद् ब्रवीमि यथा भगवद्वचनं श्रुतं तथा कथयामीत्यर्थः ॥ सु० ५ ॥
तो शास्त्रकारों की दृष्टिमें वह व्यक्ति असंयमी ही है । वह उन२ पदार्थों का सेवन नहीं कर रहा है, ब्रह्मचर्य जैसे महाव्रत में वह स्थित हो, अन्य भव्य प्राणी भी उसके उपदेश को श्रद्धाकी दृष्टि से देखते और मानते हों; तो भी उसके संसार के कारणभूत कर्मों का बन्ध कभी भी नष्ट नहीं हो सकता । ऐसा व्यक्ति एक प्रकार का 'बकवृत्ति' ही है। वह उपर से शुभ्र - निर्दोष प्रतीत होते हुए भी भीतर से अशुभ्र - मलिन ही है। दिखाने के लिये ही उसने बाह्यरूपमें माता-पितादिक अथवा असंयमभावों से संबंध छोड़ रक्खा है, भीतर से नहीं, अतः ऐसे व्यक्तियों को - कि जिन्हें वास्तविक रीति से हेयोपादेय का विवेक नहीं है, जो यह भी नहीं समझते हैं कि मेरा स्वयंका हित किस में है ? इतने गहरे अंधकार में पडे हुए हैं उन्हें वीतराग प्रभु की वाणीका रसास्वाद कभी भी नहीं आ सकता ।
'आदीयते यत्-तत् आदानम् ' अर्थात् सावध क्रिया में प्रवृत्ति रखઅઞયમી જ છે, ભલે તે પદાર્થોનુ સેવન તે ન કરતા હોય, બ્રહ્મચર્ય જેવા મહા વ્રતમા ભલે તે સ્થિત હાય, ખીન્ન ભવ્ય પ્રાણી પણ તેના ઉપદેશને શ્રદ્ધાની દૃષ્ટિથી દેખતા અને માનતા હોય, તે પણ તેના સ સારના કારણભૂત કર્માંના अध अवणन पशु नष्ट यतो नथी मेवी व्यक्ति से प्रारना 'बकवृत्ति ' જ છે. તે ઉપરથી શુભ્ર નિર્દોષ દેખાતા છતા પણ અતરથી અશુભ્ર–મલિન જ
છે. દેખાડવાને જ માટે તેણે માહ્યરૂપમા માતા-પિતાદિક, અથવા અસચમ ભાવાથી સુખ ધ છેડી દીધેલ હોય છે, પણુ અંતરથી નહિ, માટે આવી વ્યક્તિઆને-કે જેને વાસ્તવિક રીતિથી હેયાપાદેયને વિવેક હોતા નથી, અને જેએ એટલા ગાઢ અંધકારમા પડેલા હોય છે કે મારૂં સ્વયંનુ—પેાતાનુ હિત શેમા છે ? એની પણ જેએને સમજ હાતી નથી, તેઓને વીતરાગ પ્રભુની વાણીનો રસાસ્વાદ કારે યહુ આવી શકતા નથી.
आदीयते यत तव आदानम् - अर्थात् सावद्य प्रियामां प्रवृत्ति राजनार आयी ફાગ જે બહુણ કરવામા આવે છે તે આદાન-કર્મ છે, અને તે મસારના બીજરૂપ
| SR No. | 009302 |
| Book Title | Acharanga Sutra Part 02 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Ghasilal Maharaj |
| Publisher | A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti |
| Publication Year | |
| Total Pages | 780 |
| Language | Hindi, Sanskrit |
| Classification | Book_Devnagari & agam_acharang |
| File Size | 52 MB |