________________
=
३९४
आचाराङ्गसूत्रे किञ्चमूलम्-आरंभजं दुक्खमिणंतिणचा, मायी पभाई पुणरेइ गम्भ। उवेहमाणो सदरूवेसुअंजू, माराभिसंकी मरणा पमुच्चइ॥सू०७॥
छाया–आरम्भज दुःखमिदमिति ज्ञात्वा, मायी प्रमादी पुनरेति गर्भम् । उपेक्षमाणः शब्दरूपेषु (यः) ऋजुः, माराभिशङ्की (सः) मरणात् प्रमुच्यते ॥सू० ७॥
टोका-इदं संसारपरिभ्रमणरूपं दुःखम् , आरम्भजम् सावधक्रियानुष्ठानफलभूतम्, इति ज्ञात्वा आत्मकल्याणाय जागृहि। भावसुप्तः किं प्राप्नोतीत्याह-'मायी' इत्यादि।मायी क्रोधादिकपाययुक्तः,कषायमध्यवर्तिमायाग्रहणेन पूर्वापरकषायाणामपि ग्रहणम् । प्रमादी-मद्यादिसेवी पुनः वारं वारं, गर्भमेति-नरकादियातनामनुभूय सकलदुःखहेतुभूत गर्भ प्राप्नोति ।। है । संसारी प्राणी जो जन्म भरणके अनन्त कष्टोंको भोग रहे हैं उसका कारण भावनिद्राका सद्भाव ही है, ऐसा समझकर और प्रभुके उपदेश पर ध्यान देकर हे मतिमान् शिष्य ! तुम अनर्थात्पादक इस निद्राका परित्याग करो, अर्थात् संयमधर्ममें सदा जागरूक रहो, जिससे जरामरणजन्य कष्टीसे तुम्हें छुटकारा मिले॥सू०६॥
फिर भी कहते हैं-'आरंभजं' इत्यादि ।
'सावध क्रियाओंके अनुष्ठानका फल ही यह संसारका परिभ्रमणरूप दुःख है' ऐसा जानकर हे शिष्य ! तुम आत्मकल्याणकी ओर अपनी प्रवृत्ति करो। यहां कषायोंके मध्यवती मायाका ग्रहण करनेसे अन्य कषायोंका भी ग्रहण हो जाता है अतः भावसुप्त प्राणीके ये चिह्न हैं कि वह क्रोधादिक कषायोंसे युक्त होता है। प्रमादसेवी-मद्यादिकका सेवन જન્મ મરણના અનંત કષ્ટને ભોગવી રહ્યા છે તેનું કારણ ભાવનિદ્રાને સદ્ભાવ જ છે એવું સમજીને અને પ્રભુના ઉપદેશ ઉપર ધ્યાન આપીને હે મતિમાન શિષ્ય ! તમે અનર્થોત્પાદક આ નિદ્રાને પરિત્યાગ કરે, અર્થાત્ સંયમધર્મમાં સદા જાગરૂક રહો, જેથી તમને જરામરણજન્ય દુખોથી છુટકારો મળે છે સૂ૦ ૬ છે
३0 ४ छ-' आरंभ' त्याहि
સાવદ્ય કિયાઓના અનુષ્ઠાનનુ ફળ જ આ સંસારના પરિભ્રમણરૂપ દુખ છે. એવું જાણીને હે શિષ્ય! તમે આત્મકલ્યાણની તરફ પિોતાની પ્રવૃત્તિ કરે. અહીં કાના મધ્યવર્તી માયાનું ગ્રહણ કરવાથી અન્ય કક્ષાનું પણ ગ્રહણ થાય છે, માટે ભાવમુખ પ્રાણીનું એ ચિન્હ છે કે તે ધાદિ કષાયથી યુક્ત मन छ, प्रभादसेवी-भवानि सेवन ४२वापार पने छे “पुनपि जननं पुनरपि
