________________
आचारचिन्तामणि-टीका अध्य. १ उ. ७ मु.२ वायुकायाहिंसकहिंसको ६८७
टीकालज्जमानाः परमकरणयाऽचित्तया वायुकायसमारम्भे पराङ्मुखाः, वायुकायसमारम्भपरित्यागिनोऽनागारा, पृथ-विभिन्नाः, केचन प्रत्यक्षशानिनोऽवधिमनापर्ययकेलिना, केचित् परोक्षज्ञानिनो भावितात्मानः सन्तीति पश्य । यहा-पृथक्-द्रव्यलिङ्गिभ्यः पृथग्भावेन सन्तीति पश्य । इमे वायुकायसमारम्भकरणे भीतासस्ता उद्विग्नाखिकरणत्रियोगैर्वायुकायसमारम्भपरित्यागिनो विद्यन्ते इति रिलोकयेत्यर्थः ।
एके पुनरन्येतु 'वयमनगाराः स्मः' इति साभिमान प्रवदमानाः 'वयमेव वायुकायरक्षणपराः महाव्रतधारिणः' इति मलपन्ती द्रव्यलिगिनः सन्ति, तान् . पृथक् पश्य ।
टीकार्थ-परम करूणा से आई-चित्त होने के कारण वायुकाय के समारम्भ से विमुख, वायुकाय के समारम्भ का सर्वथा त्याग करने वाले अनगार भिन्न हैं-कोई अवधिज्ञानी कोई मनःपर्ययज्ञानी और कोई केवलज्ञानी हैं, और कोई मतिश्रुतज्ञान के धारक भावितामा साधु हैं. उन्हें देखो । अथवा उन्हें द्रव्यलिंगियों से भिन्न समझो। ये अनगार वायुकाय का समारम्भ करने में भीत हैं, अस्त हैं, उद्विग्न हैं तथा तीन करण तीन योग से वायुकाय का समारम्भ करने के त्यागी हैं।
और कोई-कोई 'हम अनगार हैं' इस प्रकार अभिमानपूर्वक कहते हुए, 'हम ही वायुकाय की रक्षा करने वाले पंचमहाव्रतधारी हैं। ऐसा प्रलाप करने वाले द्रव्यलिंगी हैं, उन्हें अनगारों से अलग समझो।
ટીકાથ–પરમ કરુણથી આચિત્ત હેવાના કારણે વાયુકાય સમારંભથી વિમુખ, વાયુકાયના સમારંભને સર્વથા ત્યાગ કરવાવાળા અણગાર જૂદા છે-કેઈ અવધિજ્ઞાની, કેઈ મનપર્યયજ્ઞાની અને કઈ કેવલજ્ઞાની છે, અને કેઈ મતિ શ્રત જ્ઞાનના ધારક ભાવિતાત્મા સાધુ છે, તેને જુએ. અથવા તેને દ્રવ્યલિંગિથી જૂદા જાણે, તે અણગાર વાયુકાય સમારંભ કરવામાં ભીત (બીવા વાળા) છે, ત્રરત છે, ઉદ્વિગ્ન છે. તથા ત્રણ કરણ ત્રણ વેગથી વાયુકાય સમારંભ કરવાના ત્યાગી છે.
અને કઈ-કઈ “અમે અણુર છીએ આ પ્રમાણે અભિમાનપૂર્વક કહે છે, કે “અમેજ વાયુકાયની રક્ષા કરવાવાળા પંચમહાવ્રતધારી છીએ.” એ બકવાદ કરનાર વ્યલિંગી છે. તેને અશુગરોથી જૂદા જાણે.
