________________
आचारचिन्तामणि -टीका अध्य० १ उ. ६ सु. १ वायुकायपरिमाणम्
सचित्ताः, उद्गारोच्छ्रासादयोऽचित्ताः सचित्ताचित्तयोः संमिश्रणेन मिश्राः ।
परिमाणद्वारम् -
ये चादरपर्याप्तका वायुकायास्ते संवर्तितलोकपतरासंख्येयभागवर्तिप्रदेशराशिपरिमाणाः, शेपास्त्रयोऽपि राशयः पृथगसंख्येयलोकाकाशप्रदेशपरिमाणा भवन्ति, विशेपश्चायमत्रावगन्तव्यः - बादराएकायपर्याप्तकेभ्यो वादरवायुपर्याप्तका असंख्येयगुणाः, वादरापकायाऽपर्याप्तकेभ्यो
बादरवायुकायाs
पर्याप्तका असंख्येयगुणाः । सूक्ष्मापकाया पर्याप्तकेभ्यः सूक्ष्मवायुकायाऽपर्याप्तका सूक्ष्मापकायपर्याप्तकेभ्यः सूक्ष्मायुकायपर्याप्तका
विशेषाधिकाः, विशेषाधिकाः || सू० १ ॥
૬૮
(३) मिश्र | उकालिकावात आदि सचित हैं, उद्गार और उच्द्यास आदि अचित हैं, और मिली हुई सचित्त-अचित्त वायु मिश्र है ।
परिमाणद्वार -
बादरपत्रकाय के जोव संवर्तित लोकप्रतर के असंख्यातवें भागवत प्रदेशों के बराबर है। शेष तीनों प्रत्येक राशिया असंख्यात लोकाकाश के प्रदेशों के बराबर हैं । यहाँ इतनी विशेषता समझनी चाहिए- बादर अकाय के पर्याप्त जीवों की अपेक्षा वायुकाय के बाद पर्याप्त असंख्यात गुणा हैं । अपूकाय के अपर्याप्त चादर जीवों से वायुकाय के अपर्याप्त बादर असंख्यात गुगा हैं । अनूकाय के सूक्ष्म अपर्याप्त जीवों से सूक्ष्म वायुकाय के अपर्याप्त विशेष अधिक हैं । अपूकाय के सूक्ष्म पर्याप्त जीवों से सूक्ष्म वायुकाय के पर्याप्त विशेषाधिक हैं | सू० १ ॥
1
ઉત્કાલિકાવાત આદિ ચિત્ત છે. ઉદગાર અને ઉચ્છ્વાસ આદિ ચિત્ત છે. અને ચિત્ત તથા અચિત્ત એ બંને એક સાથે મળેલા હાય તે વાચુ મિશ્ર છે. પરિમાણહાર.-
બાદરપર્યાપ્તવાસુકાયના જીવ સ્વર્તિત લેક પ્રતરના અસ`ખ્યાતમા ભાગવત પ્રદેશના ખરાખર છે. બાકી ત્રણ પ્રત્યેક રાશીએ અસખ્યાત લેાકાકાશના પ્રદેશોની ખરાખર છે. અહિં એટલી વિશેષતા સમજવી જોઇએ-આદર અચૂકાયના પર્યાપ્ત જીવેની અપેક્ષા વાયુકાયના ખાદર પર્યાપ્ત અસંખ્યાત ગણા છે. અકાચના અપર્યાપ્ત ખાદર જીવાથી વાયુકાયના અપૌંપ્ત આદર અસ ંખ્યાત ગણા છે. અકાયના સૂમ અપર્યાપ્ત જીવાથી સૂક્ષ્મ વાયુકાયના અપર્યાપ્ત વિશેષ અધિક છે. સૂકાયના સૂક્ષ્મપર્યાપ્ત છવેથી, સૂક્ષ્મ વાયુકાયના પર્યાપ્ત વિશેષાધિક છે. ! સૂ॰ ૧ ||
